Αρχείο Κατηγοριών: Έλεγχος Βάρους/Απώλεια λίπους

Οι αδιάκοπες προσπάθειές σας να κόψετε το κάπνισμα δεν λειτουργούν; Τι θα λέγατε να δοκιμάσετε μερικά τρόφιμα που μπορεί να βοηθήσουν να απαλλαγείτε από αυτή την επιβλαβή συνήθεια; Ξέρουμε ότι δεν είναι τόσο εύκολο όσο ακούγεται, αλλά υπάρχουν μερικά φρούτα και λαχανικά που μπορούν να βοηθήσουν την διαδικασία. Το κόλπο είναι να κάνετε τις σωστές επιλογές φαγητού όταν τελικά πάρετε την απόφαση να διακόψετε το κάπνισμα.

Κάθε χρόνο 1 στους 5 θανάτους στις Η.Π.Α. προκαλείται από το κάπνισμα. Επίσης, υπάρχουν σχεδόν 8.600.000 άνθρωποι που πάσχουν από ορισμένες σοβαρές ασθένειες που προέρχονται από το κάπνισμα. Έχει εκτιμηθεί από τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων ότι ένας ενήλικας άνδρας που καπνίζει μπορεί να χάσει κατά μέσο όρο 13.2 χρόνια από την ζωή και μία ενήλικη γυναίκα 14.5 χρόνια.

Υπάρχουν περίπου 4.800 χημικές ουσίες που περιέχονται σε ένα τσιγάρο εκ των οποίων οι 69 μπορούν να προκαλέσουν καρκίνο. Ενώ το παθητικό κάπνισμα αποτελείται από 7.000 χημικές ουσίες, εκ των οποίων οι 70 θεωρούνται καρκινογόνες. Το κάπνισμα προκαλεί καρκίνο του πνεύμονα, καρδιαγγειακές παθήσεις, εμφύσημα και πιθανά προβλήματα γονιμότητας.

Μελέτη που διεξήχθη από τον Πανεπιστήμιο Duke κατέληξε στο εξής: επιλέγοντας τα σωστά τρόφιμα μπορεί να σας βοηθήσει να απαλλαγείτε από αυτή την συνήθεια. Η λύση βρίσκεται στα φρέσκα φρούτα, τα λαχανικά, τα μη ανθρακούχα αναψυκτικά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Έχει διατυπωθεί η υπόθεση ότι η επιλογή αυτών των τροφίμων μπορεί να τροποποιήσει την παραγωγή σάλιου και επίσης κάνει προσωρινές αλλαγές στους γευστικούς κάλυκες, κάνοντας τα τσιγάρα λιγότερα εύγευστα.

Το Πανεπιστήμιο του Buffalo επίσης πραγματοποίησε παρόμοιες έρευνες, σχετικά με το εάν τα φρούτα και τα λαχανικά μπορούν να βοηθήσουν στην διακοπή του καπνίσματος. Οι μελέτες τους αποκάλυψαν ότι οι άνθρωποι που κατανάλωσαν φρούτα και λαχανικά ήταν 3 φορές πιο πιθανό να διακόψουν το κάπνισμα από εκείνους που δεν έτρωγαν φρούτα και λαχανικά. Ο Jeffrey Haibach, M.P.H, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, είπε «Η επιθυμία για τσιγάρο και φαγητό συνδέονται στενά και συχνά μπερδεύεται η μία με την άλλη», και προσθέτει ότι «Ακολουθώντας μια διατροφή υψηλότερης περιεκτικότητας σε φυτικές ίνες, νιώθεις πλήρης και αποφεύγεις  την σύγχυση των επιθυμιών».

Ο Joseph McClernon, Ph.D., διευθυντής του εργαστηρίου Tobacco Neuroscience Research του Πανεπιστημίου Duke, αναφέρει επίσης ότι τα φρούτα και τα λαχανικά μπορούν να επιδεινώσουν την γεύση των τσιγάρων.

Έτσι ακολουθεί η λίστα με τα τρόφιμα που μπορούν να βοηθήσουν τους καπνιστές να διακόψουν το κάπνισμα:

Γάλα

Σύμφωνα με την έρευνα που διεξήχθη το γάλα μπορεί να βοηθήσει στην μείωση της επιθυμίας για τσιγάρο. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι το γάλα αφήνει μια παράξενη γεύση στο στόμα των καπνιστών που τους κάνει να απωθούν το κάπνισμα. Επίσης, η υψηλή περιεκτικότητα του γάλακτος σε πρωτεΐνη είναι επωφελής, γιατί παρέχει επιπλέον ενέργεια όταν νιώθετε υποτονικοί εξαιτίας της επιθυμίας για νικοτίνη. Έτσι, κάθε φορά που αισθάνεστε την παρόρμηση για τσιγάρο απλά πιείτε λίγο γάλα. Το γιαούρτι ή ένα κομμάτι τυρί είναι εξίσου καλό και μπορεί να καταναλωθεί αντί για γάλα στην προσπάθειά σας να διακόψετε το κάπνισμα.

Καρότα

Ο James A. Duke, PhD. Botanist at the USDA’s Agricultural Research Service, στο Maryland, είπε, «Εάν τα τσιγάρα είναι μπαστουνάκια καρκίνου, τα καρότα είναι αντικαρκινικά μπαστουνάκια.» Η δική του ρουτίνα ήταν 3 πακέτα τσιγάρα ανά ημέρα. Ισχυρίζεται ότι τα καρότα διαδραμάτισαν ζωτικό ρόλο στην προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος. Τα καροτένια που περιέχονται στα καρότα βοηθούν να κόψετε το κάπνισμα, αλλά και σας σώζουν από καρκίνο. Αγοράστε στον εαυτό σας λίγα καρότα και κάθε φορά που θα θέλετε τσιγάρο μασήστε ένα από τα φρέσκα ωμά καρότα.

Ηλιόσποροι

Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι ηλιόσποροι έχουν το ίδιο αποτέλεσμα εγκεφαλικά με τον καπνό, δηλαδή αυξάνουν την παραγωγή αδρεναλίνης. Οι ηλιόσποροι όχι μόνο έχουν μια ηρεμιστική επίδραση στο μυαλό σας, αλλά επίσης περιέχουν σημαντικές βιταμίνες του συμπλέγματος Β που βοηθούν στην θρέψη του νευρικού συστήματος. Είναι μια καλή επιλογή για όσους θέλουν να κόψουν το κάπνισμα, αλλά η υπερκατανάλωσή τους δεν προτείνεται καθώς έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά. Επιλέξτε εκείνα που δεν είναι καθαρισμένα, έτσι ώστε η διαδικασία της κατανάλωσης να χρειάζεται χρόνο.

Μπανάνες

Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η μπανάνα μπορεί να βοηθήσει στην διακοπή του καπνίσματος. Το πιο κοινό πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι πρώην καπνιστές είναι ότι έχουν έλλειψη ενέργειας και άγχος. Οι μπανάνες, γεμάτες με απαραίτητες βιταμίνες και ανόργανα συστατικά, μπορούν να ενισχύσουν την ενέργειά σας και να σας ηρεμήσουν σε συνθήκες στρες που προκαλείται από την έλλειψη της νικοτίνης. Κάθε φορά που νιώθετε την ανάγκη να καπνίσετε, σκοτώστε την τρώγοντας μια μπανάνα.

Ματζουράνα

Η ματζουράνα είναι ένα αρωματικό βότανο που βρίσκεται συνήθως στις χώρες της Μεσογείου. Το τσάι μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματικό για εκείνους που θέλουν να διακόψουν το κάπνισμα. Ξηραίνει τον λαιμό, καθιστώντας το κάπνισμα λιγότερο ευχάριστη εμπειρία. Το μόνο που χρειάζεστε να κάνετε είναι να βράσετε 1 κ.γλ. ματζουράνα σε ένα φλυτζάνι νερό για 15 λεπτά. Κάθε φορά που νιώθετε την επιθυμία μπορείτε να το καταναλώσετε. Το βρίσκετε σε καταστήματα με βότανα ή σε μεγάλα σούπερ μάρκετ.

Γαρίφαλο

Το γαρίφαλο δεν βοηθά ακριβώς να διακόψετε το τσιγάρο, αλλά βοηθά στον περιορισμό της ποσότητας των τσιγάρων που καπνίζετε. Κάθε πρωί που κάνετε το πρώτο τσιγάρο της ημέρας, μασήστε λίγο γαρίφαλο για να διατηρήσετε την γεύση της νικοτίνης στο στόμα σας για περισσότερη ώρα και να μειώσετε την επιθυμία για άλλο τσιγάρο.

Όλα τα προαναφερθέντα τρόφιμα μπορούν να σας βοηθήσουν να κόψετε το κάπνισμα, αλλά να έχετε στο μυαλό σας ότι υπάρχουν μερικά τρόφιμα που μπορούν στην πραγματικότητα να επιδεινώσουν την επιθυμία σας για τσιγάρο, ενώ με βάση τη παράπανω έρευνα όταν σκοπεύετε να σταματήσετε το κάπνισμα, αποφύγετε το κρέας, τα αλκοολούχα ποτά και τον καφέ, επειδή αυτά τα τρόφιμα βελτιώνουν τη γεύση κατά το κάπνισμα.

https://www.youtube.com/watch?v=SQpfHxa2JpE

Στην εκπομπή «Υγεία Πάνω Απ’ Όλα» μιλήσαμε για το πιο δημοφιλές ρόφημα παγκοσμίως, τον πολυαγαπημένο μας καφέ. Μαζί με την οικοδέσποινα της εκπομπής, Φωτεινή Γεωργίου συζητήσαμε για τα είδη του καφέ και τις ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία, καθώς και για τον βέλτιστο τρόπο παρασκευής του, για μεγαλύτερο γευστικό και υγιεινό αποτέλεσμα. Υπάρχουν πάρα πολλοί μύθοι γύρω από την κατανάλωση καφέ γι’ αυτό και η σωστή προσέγγιση και ενημέρωση ήταν καταλυτική για την κατάρριψη αυτών.

Ας γνωρίσουμε καλύτερα τον καφέ…

Ο καφές αποτελεί ένα ευχάριστο γευστικά ρόφημα για εκατομμύρια ανθρώπους εδώ και χιλιάδες χρόνια. Περιέχει καφεΐνη, η οποία είναι μία φυσική ουσία που βρίσκεται σε φύλλα, σε σπόρους ή καρπούς, σε περισσότερα από 60 φυτά. Η καφεΐνη είναι διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος και έχει έντονες επιδράσεις στην ανθρώπινη φυσιολογία, αλλά και πλήθος αντιοξειδωτικών ουσιών, όπως τις πολυφαινόλες. Η δράση της επηρεάζει συγκεκριμένες μεταβολικές διεργασίες αφού διεγείρει τη λειτουργία της καρδιάς, την κυκλοφορία του αίματος και την έκκριση της ντοπαμίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που δραστηριοποιεί το κέντρο ευχαρίστησης του εγκεφάλου.

Ποιες είναι οι ευεργετικές επιδράσεις του καφέ;

Οι ευεργετικές επιδράσεις του καφέ κράτησαν το ενδιαφέρον της εκπομπής μιας και στα περισσότερα άτομα η κατανάλωση καφέ αυξάνει την διαύγεια, την αυτοσυγκέντρωση και την πνευματική αλλά και τη φυσική απόδοση. Έγινε έντονη αναφορά στην θετική επίδραση του καφέ στην καρδιαγγειακή λειτουργία αλλά και στην πρόληψη από τον καρκίνο του παχέος εντέρου, του Αλτσχάιμερ και της κατάθλιψης. Ειδικά ο ελληνικός καφές αναφέρθηκε με βάση πρόσφατη Ελληνική μελέτη ότι βελτιώνει τη λειτουργία των αγγείων λόγω αυξημένης περιεκτικότητας σε αντιοξειδωτικά συστατικά. Βέβαια αναφέραμε ότι ο καφές είναι διουρητικός γι αυτό και συστάθηκε να αυξάνεται η κατανάλωση υγρών με την ανάλογη χρήση.

Πότε ο καφέ είναι υγιεινός;

Αναφέρθηκε στην εκπομπή ότι ο υγιεινός καφές δεν θα πρέπει να ξεπερνά τις 100 θερμίδες, άρα να μην περιέχει πολύ ζάχαρη μέχρι 1 κουταλάκι του γλυκού και να μην υφίσταται προσθήκη γάλακτος ή σιροπιού, ώστε να μην αλλοιώνεται και η γεύση.

Ποιος είναι ο καλύτερος καφές;

Με τη βοήθεια του Στέλιου Ρουμελιώτη, καλεσμένου Barista καταλήξαμε ότι ο εσπρέσσο είναι ο καλύτερος καφές από πλευράς ποσότητας καφεΐνης ( 50-100 mg καφεΐνης) και ότι ακόμα και σε αυτό το είδος πιθανά η γεύση αλλά και η περιεκτικότητα σε καφεΐνη μπορεί να διαφέρει από το χρόνο καβουρδίσματος των κόκκων καφέ αλλά και των διαφόρων χαρμανιών που τον αποτελούν. Βέβαια με βάση τους καταναλωτές το περίφημο καπουτσίνο είναι το πιο δημοφιλές ρόφημα από άποψη κατανάλωσης. Ενώ ο ελληνικός καφές δρα ευεργετικά στις αρτηρίες.

Μόνο ο καφές περιέχει καφεΐνη; Όχι. Η χημική αυτή ουσία βρίσκεται και σε άλλα φυτικά προϊόντα όπως το τσάι. Επιπλέον επικρατεί η τάση της προσθήκης καφεΐνης σε αναψυκτικά τύπου cola αλλά και κάποια ενεργειακά ποτά. Ταυτόχρονα, καφεΐνη περιέχουν ακόμα και τα ντεκαφεϊνέ ροφήματα.

Πόσους καφέδες μπορούμε να πιούμε;

Εδώ λοιπόν σε αυτό το σημείο ανέφερα ότι τα 400 mg καφεΐνης αφορά την συνιστώμενη πρόσληψη σε υγιείς ενήλικες, ενώ για τους εφήβους η πρόσληψη θα πρέπει να φτάνει τα 5.3 mg/κιλό σωματικού βάρους.

Πώς αντιδρά ο οργανισμός απέναντι στη καφεΐνη;

Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα αποτέλεσε σημαντικό σημείο της εκπομπής καθώς ανέφερα ότι οι άνθρωποι διαφέρουν πολύ στην ευαισθησία τους απέναντι στην καφεΐνη με βάση την ικανότητα που έχουν να τον μεταβολίζουν.

Πώς να απολαύστε καλύτερα τον καφέ;

Με την συμβουλή του Στέλιου Ρουμελιώτη αναφέρθηκε ότι “Ξυπνάμε τους γευστικούς κάλυκες πίνοντας πριν από τον καφέ ένα σφηνάκι σόδας” ενώ από τη δική μου πλευρά δόθηκε η πολύ σημαντική συμβουλή ότι ο καφές καλό θα ήταν να μην είναι κοντά με το γεύμα γιατί λόγω αλληλεπίδρασης της καφεΐνης με το ασβέστιο των τροφών θα μειωθεί η απορρόφηση ασβεστίου από τον οργανισμό, γεγονός που πιθανά θα επηρεάσει μακροχρόνια την υγεία των οστών.

Μετά από αυτή την εκπομπή σίγουρα καταφέραμε να απολαμβάνουμε όλοι με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τον καφέ μας!!

Οι πιο επίμονοι μύθοι διατροφής είναι εκείνοι που περιέχουν μια δόση αλήθειας. Εδώ είναι 5 κοινοί καλοκαιρινοί μύθοι για την υγεία που πιθανά θα σας τραβήξουν το ενδιαφέρον.

Μύθος Νο.1 Φοράτε πάντα αντηλιακό.

Χάρη στην εμμονή μας με το αντηλιακό (καθώς και στην περιορισμένη λίστα με τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη D και τις ώρες που ξοδεύουμε σε εσωτερικούς χώρους) 3 στους 5 Έλληνες δεν καταναλώνει αρκετή βιταμίνη D. Η βιταμίνη D είναι πολύτιμη, αφού ο ρόλος της είναι καταλυτικός στην αποθήκευση του ασβεστίου από τον οργανισμό. Παρ’ όλα αυτά, σε μια ηλιόλουστη χώρα, όπως η Ελλάδα, οι επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι, αντί για πλεόνασμα, έχουμε μάλλον έλλειμμα της βιταμίνης αυτής! Μάλλον έχει φτάσει η στιγμή να αναθεωρήσουμε τη σχέση μας με τον ήλιο και να τον κάνουμε φίλο μας, για αυτό συστήνεται η έκθεση χεριών και ποδιών (και πλάτης όταν είναι εφικτό) 10-15 λεπτά στον ήλιο χωρίς αντηλιακό τρεις φορές την εβδομάδα (σε ασφαλείς ώρες) και ταυτόχρονα η κατανάλωση τροφίμων πλούσιως σε βιταμίνη D (δηλαδή σολομό, μανιτάρια και εμπλουτισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα και χυμό πορτοκάλι) και πιθανά και συμπλήρωμα.

Μύθος Νο.2 Η κατανάλωση παγωτού σας γεμίζει με θερμίδες.

Εάν είστε ο τύπος του ανθρώπου που λατρεύει να ολοκληρώνει το δείπνο του με κάτι γλυκό (για παράδειγμα παγωτό) αλλά το αποκλείετε τις περιόδους που προσπαθείτε να χάσετε βάρος, πιθανά σφάλετε. Σύμφωνα με μελέτη της National Academy of Sciences, ο αποκλεισμός γλυκών θα μπορούσε να οδηγήσει σε υπερκατανάλωση τροφής. Μία εξήγηση μπορεί να είναι ότι η απαγόρευση πρόσβασης σε γλυκά τρόφιμα σας κάνει πιο φοβισμένους και ανήσυχους. Τα αυξημένα επίπεδα στρες μπορούν να μειώσουν το κίνητρο για κατανάλωση πιο θρεπτικών τροφίμων, καθιστώντας πιο πιθανό να μασουλήσετε πρόχειρο/junk φαγητό. Υγιεινή διατροφή δεν σημαίνει ότι στερείτε τον εαυτό σας από ό,τι αγαπάει, αλλά ότι τρώτε λιγότερες θερμίδες από όσες καίτε, τακτική που μπορεί να αποδειχθεί γευστική και μπορεί σίγουρα να περιλαμβάνει γλυκό. Το κλειδί είναι να δημιουργείτε χώρο για τις θερμίδες με τον σχεδιασμό των σνακ και γευμάτων ώστε να χωρά η αγαπημένη σας καλοκαιρινή απόλαυση.

Συμβουλή: Ζητήστε χωνάκι. Η κατανάλωση του παγωτού με χωνάκι είναι πιο ικανοποιητικό από το να τρώτε με κουτάλι,καθώς η γεύση του παγωτού απελευθερώνεται όταν το λίπος, που έχει και την γεύση, έρχεται σε τουλάχιστον θερμοκρασία σώματος.

Μύθος Νο.3 Η κατανάλωση σκόρδου θα βοηθήσει στην απομάκρυνση των κουνουπιών.

Το σκόρδο μπορεί να διώξει τα βαμπίρ μακριά σας, αλλά δυστυχώς όχι τα κουνούπια. Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Κονέκτικατ εξέτασαν την θεωρία χωρίς επιτυχία, αν και ισχυρίστηκε ότι ίσως οι συμμετέχοντες δεν είχαν καταναλώσει αρκετό σκόρδο για να υπάρξουν θετικά αποτελέσματα.

Συμβουλή: Αφήστε τα πειράματα για τους ειδικούς. Και προς το παρόν, επιμείνετε στα ειδικά σπρέυ, κεριά citronella και μακρυμάνικα ρούχα για την καταπολέμηση των συγκεκριμένων εχθρών της εποχής.

Μύθος Νο.4 Το ακατέργαστο μέλι θα βοηθήσει τις αλλεργίες σας.

Η κατανάλωση μελιού για την πρόληψη αλλεργιών κατά πάσα πιθανότητα δεν θα βοηθήσει. Οι μέλισσες συλλέγουν την γύρη από τα ίδια τα φυτά που προκαλούν φαγούρα στα μάτια σας, έτσι η ημερήσια κατανάλωση μικρής ποσότητας τοπικού μελιού και κατ’ επέκταση γύρης μπορεί να διεγείρει το ανοσοποιητικό σας σύστημα.

Συμβουλή: Ακόμη και αν δεν είναι πιθανό το μέλι να βοηθήσει τις αλλεργίες σας, «δεν σας συμβουλεύω να μην το καταναλώσετε». Το μέλι είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά και αντιοξειδωτικά, ενώ τα σάκχαρα που περιέχει δίνουν ενέργεια και τονώνουν τον οργανισμό.

Μύθος Νο.5 Χρειάζεστε 8 ποτήρια νερό την ημέρα για να αποφύγετε την αφυδάτωση.

Ο σωματότυπός σας και η φυσική σας δραστηριότητα επηρεάζουν τις απαιτήσεις σας για ενυδάτωση. Δηλαδή, όσο πιο εύρωστοι και δραστήριοι είστε, τόσο περισσότερα υγρά θα χρειάζεστε.

Συμβουλή: Αξιολογήστε τον εαυτό σας. Το πιο εύκολο πράγμα που θα μπορούσε ο καθένας να κάνει σε καθημερινή βάση είναι να παρακολουθεί το χρώμα των ούρων. Εάν είναι πιο σκούρα, όπως ο χυμός μήλου, πιθανά είστε αφυδατωμένοι.

Το καρπούζι είναι το αγαπημένο καλοκαιρινό φρούτο όλων! Έχει νόστιμη γεύση και η περιεκτικότητά του σε νερό μπορεί να σβήσει την δίψα σας κατά την διάρκεια των ζεστών μηνών του χρόνου. Αυτό το δροσιστικό φρούτο προσφέρει, επίσης, ένα γλυκό χωρίς ενοχές για παιδιά και ενήλικες.

Οφέλη για την υγεία:

Ένα φλιτζάνι καρπούζι παρέχει:

• 17% βιταμίνη Α,

• 21% βιταμίνη C,

• 2% σίδηρος και

• 1% ασβέστιο (Συστηνώμενης Ημερήσιας Πρόσληψης)

Περιέχει επιπλέον:

• Θειαμίνη

• Ριβοφλαβίνη,

• Νιασίνη,

• Βιταμίνη Β6

• Φυλλικό οξύ,

• Παντοθενικό οξύ,

• Μαγνήσιο,

• Φώσφορο,

• Κάλιο,

• Ψευδάργυρος,

• Χαλκός,

• Μαγγάνιο

• Σελήνιο

• Χολίνη και

• Λυκοπένιο

Ταυτόχρονα περιέχει περισσότερο λυκοπένιο από οποιοδήποτε άλλο φρούτο ή λαχανικό.

Το λυκοπένιο του καρπουζιού απορροφάται καλύτερα όταν συνοδεύεται με κάποιο λίπος. Δοκιμάστε μία φέτα καρπούζι με λίγο κατσικίσιο τυρί για την βέλτιστη απορρόφηση λυκοπενίου.

Διατροφικά στοιχεία:

1 φλιτζάνι καρπούζι κομμένο σε κύβους (152 γρ.): 46 θερμίδες.

1 φέτα (περίπου 1/16 ενός καρπουζιού, 286 γρ): 86 θερμίδες.

Από τη πλευρά του διατροφολόγου που πρέπει να αντιμετωπίσει καθημερινά την πραγματικότητα της ψυχολογίας των ανθρώπων που υποφέρουν προκειμένου να αποκτήσουν τον έλεγχο του βάρους και να αγαπήσουν τον εαυτό τους θα ήθελα να σας διηγηθώ μια πραγματική μαρτυρία που ελπίζω να βοηθήσει όλους και όλες που βρίσκονται στην ίδια κατάσταση:

«Εάν ήσουν σε θέση να μπεις στο μυαλό μου και να ακούσεις πώς μιλάω στον εαυτό μου μετά από διατροφικές κραιπάλες, θα με συλλάμβανες για σκληρή και απάνθρωπη μεταχειρίση. Είμαι βάναυση. Έφτανα την διαπόμπευσή μου σε τέτοια επίπεδα ώστε εκείνες τις στιγμές ο,τιδήποτε καλό για τον εαυτό μου το έπαιρνα και το άλλαζα με αισθήματα αναξιότητας και αυτολύπησης.

Και όμως ήξερα καλύτερα. Οι συνέπειες τις ευκαιριακής άμετρης διατροφικής διαταραχής (νοσογόνος παχυσαρκία, χαμηλή αυτοεκτίμηση και κακή εικόνα του σώματος) θα έπρεπε να είναι αρκετή τιμωρία. Αλλά έπρεπε να τιμωρήσω τον εαυτό μου διπλά: μία φορά με το φαγητό και μία φορά με την απέχθεια. Ένα κομμάτι του εαυτού μου κρυφά πίστευε ότι αν προκαλούσα αρκετή λεκτική κακοποίηση στον εαυτό μου, θα σταματούσε η υπερφαγία.

Ποτέ, όμως, δεν συνέβη αυτό. Έκανε τα πράγματα χειρότερα. Όσο πιο πολύ επέπληττα τον εαυτό μου για την ψυχαναγκαστική υπερφαγία, τόσο περισσότερο έτρωγα. Δεν μπορούσα να με χειραγωγήσω σε υγιείς διατροφικές συμπεριφορές παρά τις προειδοποιήσεις του γιατρού μου ή τις επιπλήξεις των γονιών μου. Ο φόβος να αφήσω τα παιδιά μου ορφανά από μητέρα ήταν χωρίς αμφιβολία το μεγαλύτερο πλήγμα από όλα, αλλά ακόμα και αυτή η απειλή δεν ήταν αρκετή για να σταματήσει αυτή την συμπεριφορά.

Τότε ανακάλυψα ότι όταν μισούμε τους εαυτούς μας τόσο πολύ, δεν πρόκειται κατά πάσα πιθανότητα να καλυτερεύσουμε ή να αλλάξουμε τις συνήθειές μας. Μόνο όταν αρχίσουμε να αγαπάμε τον εαυτό μας και φροντίσουμε το σώμα μας και τον εαυτό μας με κατανόηση της ευκαιρίας που μας δίνεται, μπορεί να συμβεί.

Να πώς μετέτρεψα μια ζωή ενοχής και ντροπής σε ζωή αγάπης και αποδοχής:

1. Σταμάτησα να συγκρίνω τον εαυτό μου με άλλους ανθρώπους.

Ζούσα με ένα ασταμάτητο διαγωνισμό στο κεφάλι μου: είναι αυτή καλύτερη από μένα ή χειρότερη; Πιο όμορφη ή πιο άσχημη; Πιο παχιά ή πιο αδύναμη; Πιο έξυπνη ή όχι; Η λίστα ήταν ατελείωτη. Επειδή ήμουν τόσο ανταγωνιστική, είτε θα ένιωθα στην κορυφή («η καλύτερη») είτε στον πάτο («όλοι είναι καλύτεροι από μένα»). Δεν θα μπορούσα απλώς να είμαι εντάξει, δεν θα μπορούσα να είμαι απλά στην μέση. Ένιωθα καλύτερα στα άκρα. Όταν συνειδητοποίησα ότι είμαι καλή σε κάποια πράγματα και όχι σε άλλα ή παχύτερη από κάποιους και λεπτότερη από άλλους, άρχισα να δέχομαι την προοπτική ότι δεν είμαι η καλύτερη ή η χειρότερη. Είμαι ένας άνθρωπος με προτερήματα και αδυναμίες. Είναι πιο υγιές για την ψυχική μου υγεία να επικεντρώνομαι σε αυτά που είμαι καλή και σε αυτά που χρειάζεται να βελτιωθώ από το να περνώ τον χρόνο μου σαν διαγωνιζόμενη.

2. Συμφιλιώθηκα με τα λάθη μου.

Ήμουν ο τύπος του ανθρώπου που θα μπορούσε να κολλήσει στα λάθη του για μήνες και χρόνια. Θα μπορούσαν μάλιστα να περάσουν δεκαετίες σκεπτόμενη πώς η ζωή μου θα μπορούσε να ήταν διαφορετική εάν έκανα αυτό και όχι το άλλο, να ζούσα έτσι και όχι αλλιώς. Όλο αυτό ήταν μάλλον ανώφελο, καθώς το παρελθόν ήταν παρελθόν και θα μπορούσα να μάθω από τα λάθη μου, αλλά δεν θα μπορούσα να γυρίσω το ρολόι πίσω και να κάνω κάτι διαφορετικό. Μια μέρα, συνειδητοποίησα ότι έπρεπε να συγχωρήσω τον εαυτό μου για τις αποτυχίες μου και να είμαι πιο ευγενική και συμπονετική με τον εαυτό μου. Έφτασα να δω ότι κάθε λάθος που έκανα μου άνοιξε μια διαφορετική πόρτα από εκείνη που περίμενα και οι εκπλήξεις της ζωής στην πραγματικότητα λειτούργησαν αρκετά καλά (μέχρι τώρα). Έτσι, θα μπορούσα να συνεχίζω να γυρίζω τον τροχό ή να προχωρήσω βγάζοντας χρυσό από άχυρο. Ένα πρόσθετο όφελος στην αποδοχή του παρελθόντος μου ήταν ότι είμαι πιο επιεικής με τους άλλους ανθρώπους και τα λάθη τους. Η ζωή είναι πολύ πιο γενναιόδωρη από την στιγμή που άφησα πίσω τις τύψεις μου.

3. Κατέταξα την προσωπική μου φροντίδα στην κορυφή των υποχρεώσεών μου.

Η φροντίδα του εαυτού μας δεν είναι προαιρετική. Για μένα, είναι ζήτημα ζωής και θανάτου. Εάν δεν με φροντίζω επειδή απασχολούμαι με την φροντίδα των άλλων, αγανακτώ και επιλέγω τις λάθος τροφές. Έτσι, αρχίζω τον εξορθολογισμό της πράξης μου και σύντομα ο νέος υγιεινός τρόπος ζωής μου χάνεται και εγώ κάνω συναισθηματικό φαγητό. Και πιστέψτε με κάθε στοιχείο της λίστας των υποχρεώσεών μου που έφερε το όνομά μου μπορούσε να μετατραπεί σε αγανάκτηση. Γι’ αυτό, σταμάτησα να κατηγορώ τον εαυτό μου που δεν ήταν «αρκετά καλός» στο να σώσει τον κόσμο και να καταπολεμήσει την φτώχεια και ξεκίνησα με το πρώτο βήμα, που ήταν η καλή διατροφή, χρόνος για αποσυμφόρηση του μυαλού, σύνδεση με την πνευματικότητά μου, επιβράδυνση των ρυθμών της καθημερινότητας και χαλάρωση για λίγα λεπτά την ημέρα και σύνδεση με τις ανάγκες του σώματός μου. Όλες οι υπόλοιπες υποχρεώσεις θα έπρεπε να γίνουν, αλλά εάν δεν είχα το οξυγόνο μου πρώτα, δεν θα μπορούσα να βοηθήσω κανέναν.

4. Σταμάτησα να πολεμώ τους ανθρώπους που προσπαθούσαν να με βοηθήσουν.

Υπήρχαν πολλοί καλοπροαίρετοι άνθρωποι στην ζωή μου που ήθελαν το καλύτερο για μένα, αλλά κάθε συμβουλή που μου έδιναν με θύμωνε. Ήθελα τα πράγματα να γίνονται με τον τρόπο μου και εάν αυτός οδηγούσε στην αυτοκαταστροφή μου, δεν με ένοιαζε. Αυτό ίσχυε ιδιαίτερα με την απώλεια βάρους. Εξαιρετικοί διατροφολόγοι, προσωπικοί γυμναστές, ενδοκρινολόγοι και φυσικά φίλοι και οικογένεια είχαν εξαιρετικές συμβουλές για την καταμέτρηση των θερμίδων, τον έλεγχο της μερίδας, την άσκηση και την λίστα του σούπερ μάρκετ. Δεν ήθελε τίποτα. Καλοί άνθρωποι έγιναν ο «εχθρός» και η δουλειά μου ήταν να ξεγλιστρώ και να κάνω πράγματα στα κρυφά. Έφτασα να ανακαλύψω ότι όλες αυτές οι τεχνικές έβλαπταν εμένα και ενώ έπαιρνα ικανοποίηση με το να ξεγλιστρώ από τις προτάσεις τους, γινόμουν όλο και παχύτερος. Μια μέρα, αποφάσισα να ακούσω αντί να μαλώσω και συνειδητοποίησα ότι ήθελα να είμαι υγιής. Γιατί δάγκωνα το χέρι που με τάιζε; Πέρασα στην φάση του «θέλω» και όχι του «πρέπει».

5. Δέχτηκα την ευπάθειά μου και συνειδητοποίησα ότι δεν πρόκειται να γινόμουν τέλεια.

Μόλις δεσμευόμουν να έχω ένα πρόγραμμα διατροφής ή ένα πρόγραμμα άσκησης, ενθουσιαζόμουν τόσο πολύ που έπεφτα με τα μούτρα. Επεδίωκα την πλήρη επιτυχία και ένιωθα στο τέλος σαν αποτυχία. Τώρα, απλά κάνω ένα βήμα την φορά. Δεν προγραμματίζω τους μήνες όπως συνήθιζα: «Εάν μείνω πιστή σε αυτή την διατροφή, μπορώ να χάσω 1-2 κιλά την εβδομάδα και μέχρι τον Ιούνιο θα είμαι αδύνατη.» Ποτέ δεν λειτούργησε με αυτόν τον τρόπο, έτσι και αλλιώς, οπότε γιατί προγραμμάτιζα τον εαυτό μου για την αποτυχία; Έχω πολύ μεγαλύτερη επιτυχία στην αλλαγή συμπεριφορών στην ζωή μου εάν δεν τις πνίγω με την σημασία του «όλα ή τίποτα». Όταν το κάνω αυτό και γλιστρώ, κάνω όλο τον δρόμο πίσω και ξεκινάω να με κακοποιώ και να με βρίζω ξανά και ξανά. Αντ’ αυτού, πλησιάζω κάθε γεύμα σαν ξεχωριστή περίπτωση και τις ημέρες που κάνω λιγότερο καλές επιλογές, ρωτάω τον εαυτό μου πώς θα μπορούσα να είχα συμπεριφερθεί καλύτερα. Έπειτα, κατευθύνω τον εαυτό μου ένα επίπεδο προς την καλύτερη επιλογή, όχι μεγάλες δηλώσεις, μόνο μικρά βήματα προς ένα πιο υγιεινό τρόπο ζωής.

Αυτή είναι η συμπόνοια, που είχα τόσα χρόνια για τους άλλους και τώρα για τον εαυτό μου. Πλέον θέλω να είμαι υγιής, θέλω να κάνω καλές επιλογές και θέλω να τιμάω την προσπάθεια που έχω κάνει. Με την ντροπή που είχα ήμουν αυτοκαταστροφική, να κάνω κακές επιλογές και να κατηγορώ τους άλλους.»

 

Καλή επιτυχία στο ταξίδι για την αυτογνωσία!

Tα φρούτα είναι μια ομάδα τροφίμων με υπέροχη γεύση και πλήθος θρεπτικών συστατικών τα οποία συμβάλ­λουν στη σωστή λειτουργία του οργανισμού και στη διαφύλαξη της υγείας μας.

Πέρα όμως από τις επιλογές που μπορεί να κάνει κάποιος με βάση τις γευστικές του προτιμήσεις, τα φρούτα μπορούν να καλύψουν ένα ευρύ φάσμα από συγκεκριμένες ανάγκες του οργανισμού μας, από αυτές που αφο­ρούν όλους τους ανθρώπους (όπως χαλάρωση, αποτοξίνωση κ. ά.) έως και τις πιο ουσιώδεις για τους αθλού­μενους (όπως ενυδάτωση, ενέργεια ή αποκατάσταση).

Πώς θα επιλέξετε όμως ποιο είναι το καταλληλότερο για κάθε περίπτωση; Για να σας βγάλουμε από τη διαδικασία της αναζήτησης σας παρουσιάζουμε τις εννέα σημαντικότερες ανάγκες κάθε δρομέα καθώς και τα φρούτα εκείνα που είναι τα καταλληλότε­ρα και πιο αποτελεσματικά για να καλύψετε αυ­τές αλλά και πολλές άλλες επιπλέον. Το μόνο που θα πρέπει να κάνετε εσείς είναι ένα μικρό «τρεξιματάκι» ως τον πάγκο του μανάβη ή την λαϊκή αγορά της γειτονιάς σας.

Ενυδάτωση

Το καρπούζι λόγω της μεγάλης του περιεκτικό­τητας σε νερό (90%) κερδίζει επάξια το ρόλο του φρούτου που χαρίζει τη μεγαλύτερη ενυδάτωση. Είναι αδιαμφισβήτητα το φρούτο του καλοκαιριού που μας προσφέρει γλυκιά και δροσερή γεύση και μπορεί να καταναλωθεί τόσο ως σνακ όσο και ως ελαφρύτερο γεύμα. Το καρπούζι είναι πλού­σιο σε αντιοξειδωτικές ουσίες που ονομάζονται καροτενοειδή, και κυρίως σε ένα καροτενοειδές που ονομάζεται λυκοπένιο, το οποίο συναντάμε και στις ντομάτες, ενώ μαζί με το αβοκάντο είναι τα φρούτα που βοηθούν στην αύξηση της σεξου­αλικότητας. Ακόμα περιέχει κιτρουλίνη η οποία μετατρέπεται σε αργινίνη, ένα αμινοξύ σημαντι­κό για τα χαλάρωση και τη διαστολή αιμοφόρων αγγείων (βελτίωση αιματική ροής).

Ενέργεια

Η μπανάνα λόγω της υψηλής περιεκτικότητάς της σε υδατάνθρακες και της υψηλής θερμιδικής της αξίας (90 – 130 kcal) σε σχέση με τα υπόλοι­πα φρούτα είναι το ιδανικό φρούτο για παροχή ενέργειας ειδικά σε ασκούμενους, όπου η συνο­λική πρόσληψη θερμίδων είναι υψηλή. Ωστόσο, η μπανάνα είναι εξαιρετική πηγή πολλών βιταμι­νών και μετάλλων (π.χ. μαγνήσιο), ενώ η γλυκιά της γεύση και ο κορεσμός που προκαλεί, λόγω των φυτικών ινών, την καθιστούν ένα ποιοτικό σνακ σε σχέση με οποιοδήποτε επεξεργασμένο τρόφιμο ή γλύκισμα.    

Τόνωση

Το μήλο είναι πλούσιο σε βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία και φυτικές ίνες. Περιέχει ασβέστιο, φώσφορο, σίδηρο, κάλιο, βιταμίνη C, βιταμίνη A, φυλλικό οξύ, βιοτίνη και μηλικό οξύ για την λήψη των οποίων, όμως, πρέπει να καταναλώνε­ται με τη φλούδα, αφού προηγουμένως έχει πλυ­θεί πολύ καλά. Το μήλο τονώνει τον οργανισμό και έχει εξαιρετικές θεραπευτικές ιδιότητες. Συ­γκεκριμένα, ένα μέτριο μήλο περιέχει μεταλλικά στοιχεία τα οποία ενισχύουν τα οστά και προστα­τεύουν από την οστεοπόρωση. Επίσης, βοηθά στη μείωση της «κακής» χοληστερίνης (LDL) και στην καλύτερη λειτουργία της καρδιάς, ενι­σχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και βοηθά στην πέψη, διεγείροντας την πεπτική λειτουργία. Οι φυτικές ίνες που περιέχει βοηθούν στη ρύθμιση του σακχάρου στο αίμα, γι’ αυτό και κάνει καλό και σε όσους πάσχουν από διαβήτη. Επιπρόσθε­τα, προστατεύει από τη νόσο Aλτσχάιμερ, καθώς επίσης λόγω των ισχυρών αντιοξειδωτικών που περιέχει, έχει αντικαρκινική δράση.

Ενίσχυση ανοσοποιητικού

Κοντινά «ξαδερφάκια» της φράουλας, τα βατό­μουρα όσο μικρά και αν φαίνονται, άλλο τόσο θαυματουργά είναι! Πιο συγκεκριμένα, η δρά­ση των βατόμουρων συνίσταται στη μείωση του αντιοξειδωτικού στρες, που προκαλεί βλάβες στο DNA, αλλά και στην αύξηση του ενζύμου GSTpi, που αποτοξινώνει τα καρκινογόνα συστα­τικά. Επίσης, ενισχύουν το ανοσοποιητικό σύστη­μα και έχουν ήπια «αντιβιοτική» δράση, κυρίως χάρη στην μεγάλη ποσότητα βιταμίνης C που πε­ριέχουν καθώς και σε άλλες αντιοξειδωτικές ουσίες. Έχουν επίσης, μεγάλες ποσότητες καλίου, βιταμίνης Κ, λουτεΐνης και φυτικών ινών, που μας κρατάνε χορτασμένους και βοηθούν στην λειτουργία του πεπτικού συστήματος. Η βιταμίνη Κ, τέλος, έχει συνδέσει το όνομά της με την προ­στασία απέναντι στον καρκίνο του προστάτη.    

Αποτοξίνωση

Το βάρος της αποτοξίνωσης το μοιράζονται δύο τροπικά φρούτα, ο ανανάς και το γκρέιπφρουτ. Η κατανάλωση ανανά προσφέρει ποικίλα οφέλη στον οργανισμό. Τόσο το ίδιο το φρούτο όσο και η ουσία bromelain, ένα αντιβακτηριδιακό ένζυμο, που αποτελεί κύριο συστατικό του, διαθέτουν αντιφλεγμονώδη δράση. Ακόμα βοηθά στη δια­δικασία της πέψης, τη διάλυση θρόμβων κι έχει ευεργετικά αποτελέσματα στην πρόληψη της οστεοπόρωσης και στην αποφυγή καταγμάτων, χάρη στη μεγάλη του περιεκτικότητα σε μαγγά­νιο. Διαθέτει επίσης αντιβακτηριδιακή, μικροβι­οκτόνο και ήπια οιστρογονική δράση.

Από την άλλη το γκρέιπφρουτ περιέχει μια μονα­δική ουσία, την πηκτίνη (υπάρχει στη φλούδα του φρούτου και στο εσωτερικό, όχι όμως στο χυμό), η οποία μειώνει τη χοληστερόλη του αίματος και θεραπεύει την αθηρωμάτωση (απόφραξη των αρτηριών), σύμφωνα με εργαστηριακές μελέτες που έχουν γίνει σε ζώα. Παρουσιάζει αντικαρ­κινική δράση, παρέχοντας ιδιαίτερη προστασία στο πάγκρεας και στο στομάχι. Ο χυμός διαθέτει αντιμικροβιακές ιδιότητες. Πλούσιο σε αρκετές αντιοξειδωτικές ουσίες, με σπουδαιότερη τη βι­ταμίνη C, που καταπολεμά πλήθος παθήσεων. Η κατανάλωσή του προκαλεί καμιά φορά πύρωση (καούρες).

Εντερική λειτουργία

Το ακτινίδιο είναι ένα φρούτο πλούσιο σε φυτικές ίνες που το κάνουν ιδανικό για την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας και τη ρύθμιση της καλής εντερικής λειτουργίας. Αποτελεί καλή πηγή ασβεστίου, φωσφόρου, μαγνησίου, χαλκού, βι­ταμίνης Α, βιταμίνης Β3, βιταμίνης Β6 και φυλ­λικού οξέος. Ακόμα ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, χάρη στη μεγάλη περιεκτικότητα σε βιταμίνη C, ενώ ταυτόχρονα βοηθά στην καλύτε­ρη απορρόφηση του σιδήρου στο σώμα. Τέλος η μεγάλη ποσότητα καλίου που περιέχει ρίχνει την ενδοφθάλμια πίεση, στην οποία οφείλεται το γλαύκωμα, μία πάθηση που οδηγεί σε σταδιακή απώλεια της όρασης. Έτσι, συμπεραίνουμε ότι η κατανάλωσή του σε καθημερινή βάση, μπορεί να αποδειχθεί μακροπρόθεσμα πολύ ωφέλιμη όσον αφορά και την όραση.

Ανάπλαση – αντιγήρανση – σεξουαλικότητα

Tο αβοκάντο είναι ένα φρούτο πλούσιο σε βι­ταμίνες γι’ αυτό και είναι ιδιαίτερα θρεπτικό και ευεργετικό για τον οργανισμό μας. Περιέχει φυτικές ίνες, κάλιο, ψευδάργυρο, φυλλικό οξύ και λουτεΐνη. Πλούσιο σε βιταμίνες Α, B, C και E, έχει αντιοξειδωτική και αντικαρκινική δράση, καταπολεμά τις ελεύθερες ρίζες, διατηρεί την χοληστερόλη σε χαμηλά επίπεδα, είναι πλού­σιο σε μονοακόρεστα λίπη και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, τα οποία έχουν καρδιοπροστατευτικές ιδι­ότητες, ενώ διαθέτει και σημαντικές ενυδατικές και επουλωτικές ιδιότητες για το δέρμα.

Το αβοκάντο κατατάσσεται στις υψηλές θέσεις των αφροδισιακών όπως μαρτυρά και η παλιό­τερη ονομασία του (δέντρο των όρχεων) καθώς έτσι το είχαν αρχικά ονομάσει και για τον λόγο αυτό απέκτησε αυτή την φήμη. Λειτουργεί υπέρ του καρδιαγγειακού συστήματος, δηλαδή καθα­ρίζει τα αγγεία, ενώ ταυτόχρονα συμβάλλει στη σωστή κυκλοφορία του αίματος.

Πεπτική λειτουργία

Φυσικό και ασφαλές βοηθητικό της πέψης η πα­πάγια χρησιμοποιείται και ως υποκατάστατο των αντιόξινων φαρμάκων, χωρίς τις παρενέργειές τους. Ανακουφίζει από τον βήχα και το άσθμα (ιδανική για γρίπη) και λέγεται πως «καθα­ρίζει» το συκώτι και τον σπλήνα. Ο χυμός της έχει αντιθρομβωτική δράση, γεγονός που την καθιστά ιδιαίτερα ευεργετική για άτομα που υπο­φέρουν από θρομβώσεις αγγείων. Αποτελεί μια άριστη πηγή βιταμινών Α και Ε.

Αποκατάσταση

Το ρόδι είναι πλούσιο σε βιταμίνη Α, φυλλικό οξύ, βιταμίνη C, βιταμίνη Ε, σίδηρο, κάλιο και φυτικές ίνες ενώ πλούσιος σε αντιοξειδωτικές ουσίες είναι και ο χυμός του. Από έρευνες φαί­νεται να προστατεύει το καρδιαγγειακό σύστημα, μειώνοντας τα επίπεδα της χοληστερίνης και των λιπιδίων, καθώς επίσης ρυθμίζει το σάκ­χαρο στους διαβητικούς, βοηθάει στην επανα­φορά της ορμονικής ισορροπίας σε γυναίκες με εμμηνόπαυση και μειώνει την υψηλή πίεση του αίματος.

– Τα φρούτα είναι από τις πιο εύπε­πτες και πλούσιες σε βιταμίνες τροφές, εάν καταναλωθούν μόνα τους. Συγκεκριμένα χρειάζονται περίπου δυόμισι ώρες για να απορροφηθούν τα θρεπτικά συ­στατικά τους και γι’ αυτό το λόγο καλό είναι να καταναλώνονται ξεχωριστά σαν κολατσιό και όχι αμέσως μετά το φαγητό.

– Διαθέτουν ισχυρή αντιοξειδωτι­κή δράση (πλούσια σε βιταμίνη C, E και Α), εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες που δημιουρ­γούνται στον οργανισμό κυρίως εξαιτίας της κακής διατροφής, της έντονης ή της έλλειψης σω­ματικής άσκησης, του καπνίσμα­τος, του άγχους κ. ά.

– Τα φρούτα μπορούν να κατα­ναλωθούν σε όλες τις μορφές τους (φρέσκα, αποξηραμένα, χυμοί), αλλά φυσικά τα φρέσκα- ολόκληρα φρούτα υπερέχουν διατροφικά.

Συνεπώς, δεν θα πρέπει να ξε­χνάμε ότι η καθημερινή κατανά­λωση φρούτων, είναι απαραίτητη για όλες τις ηλικίες λόγω των πο­λύτιμων θρεπτικών συστατικών τους αλλά και της γεύσης και της ποικιλίας που προσφέρουν με δι­αφορετικές λύσεις για όλους.    

1 μερίδα φρούτου αντιστοιχεί σε:

• 1 μεσαίο φρούτο (π.χ. 1 μεσαίο πορτοκάλι)

• 1/4 φλιτζάνι ξερό/αποξηραμένο φρούτο (π.χ. 4 δαμάσκηνα ή 1/4 φλιτζάνι σταφίδες)

• ½ φλιτζάνι 100% χυμός φρούτου

Το μέλι συγκαταλέγεται στις τροφές που συγκεντρώνουν ιδιαίτερο επιστημονικό ενδιαφέρον, κυρίως λόγω των θρεπτικών συστατικών του. Είναι μια φυσική γλυκαντική τροφή που εκτός από «γευστικά» οφέλη που προσφέρει, παρουσιάζει και έντονη αντιοξειδωτική, αντιμοκροβιακή αλλά και κυτταροπροστατευτική δράση.

Ένας αληθινός θησαυρός υγείας και δύναμης

H αξία του μελιού έχει εκτιμηθεί από τα πανάρχαια χρόνια:

• Στους αιγυπτιακούς πάπυρους, πριν από 3.500 χρόνια, αναφέρεται ως θεραπευτικό μέσο.

• Στο βιβλίο της ζωής των αρχαίων Ινδών αναφέρεται ότι η ζωή παρατείνεται όταν στην καθημερινή τροφή υπάρχει το γάλα και το μέλι.

• Το νέκταρ, όπως αναφέρεται στην Ελληνική Μυθολογία, αποτελούσε την τροφή των αθανάτων Ολύμπιων Θεών. Με μέλι ανατράφηκε ο Δίας από τη νύμφη Μέλισσα.

• Ο Ιπποκράτης συνιστούσε το μέλι για τη θεραπεία πολλών ασθενειών. Το ίδιο και ο Αριστοτέλης που πίστευε ότι το μέλι παρατείνει τη ζωή.

• Οι Αιγύπτιοι προσέφεραν στους θεούς τους κηρήθρες με μέλι ως πολύτιμο δώρο αφοσίωσης και εξευμενισμού.

Τι προσφέρει;

Η θρεπτική αξία του μελιού είναι ιδιαίτερα υψηλή. Τα συστατικά που περιέχει συμμετέχουν με θετικό τρόπο σε πολλές διεργασίες του οργανισμού. Πιο συγκεκριμένα:

• Τα σάκχαρα του μελιού είναι απλά και απορροφώνται αμέσως. Γι΄ αυτό και το μέλι αποτελεί μια γρήγορη πηγή ενέργειας για τον οργανισμό και ιδιαίτερα για τους αθλητές, τα παιδιά, τις εγκύους, τους αρρώστους αλλά και για κάθε ταλαιπωρημένο οργανισμό.

• Περιέχει ανόργανα στοιχεία γνωστά σαν ιχνοστοιχεία, τα οποία παίζουν σπουδαίο ρόλο στο μεταβολισμό και στη θρέψη. Αυτά, εκτός από συστατικά του σκελετού και των κυττάρων, συμμετέχουν και σε διάφορα ενζυμικά συστήματα αλλά ρυθμίζουν και την οξύτητα του στομάχου. Παρόλο που η συγκέντρωση των βιταμινών που έχει το μέλι δεν είναι αρκετή για να καλύψει τις ημερήσιες ανάγκες του ανθρώπινου οργανισμού, παίζουν σημαντικό ρόλο για την απορρόφηση των ζαχάρων.

• Έχει σημαντική τονωτική δράση, αυξάνει το ρυθμό λειτουργίας της καρδιάς, βοηθά σε περίπτωση προβλήματος έλκους στο στομάχι και γενικά συμβάλλει στην καλή λειτουργία του ανθρώπινου οργανισμού. Ακόμα, βοηθάει στη γρηγορότερη αποκατάσταση της υγείας σε περιπτώσεις αναιμίας λόγω του σιδήρου που περιέχει.

• Βοηθά σημαντικά στον ταχύτερο μεταβολισμό του οινοπνεύματος, με αποτέλεσμα να απαλλάσσεται κανείς γρηγορότερα από την κατάσταση μέθης.

• Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε χολίνη που βοηθά ιδιαίτερα άτομα που λόγω της καθιστικής εργασίας υποφέρουν από δυσκοιλιότητα.

• Εκτός από την αντιμικροβιακή του δράση, εμποδίζει την ανάπτυξη των βακτηρίων και άλλων παθογόνων οργανισμών. Επίσης είναι χρήσιμο για την επούλωση και τον καθαρισμό ή την απολύμανση πληγών λόγω της αντισηπτικών του ιδιοτήτων.

Παχαίνει το μέλι;

Μία από τις πιο συχνές ερωτήσεις που δεχόμαστε εμείς οι διαιτολόγοι είναι αν το μέλι μπορεί να ενταχθεί σε ένα πρόγραμμα απώλειας βάρους. Απερίφραστα απαντούμε ναι. Το μέλι αποδίδει περίπου 4 θερμίδες (kcal) ανά γραμμάριο, πολύ λιγότερες δηλαδή από κάποιο άλλο λιπαρό γλυκό όπως για παράδειγμα η σοκολάτα, η οποία αποδίδει περίπου 9 θερμίδες ανά γραμμάριο του λίπους που περιέχει. Συνεπώς, θα ήταν συστηνόμενη λύση η αντικατάσταση λιπαρών σνακς στο διαιτολόγιό μας (κρουασάν, σοκολάτες κλπ.) με ένα γιαούρτι με μέλι για παράδειγμα. Έτσι, και λιγότερες θερμίδες παίρνουμε και εφοδιάζουμε τον οργανισμό μας με πολύτιμα θρεπτικά συστατικά αλλά και ικανοποιούμε το αίσθημα της ευχαρίστησης που αποζητούμε από ένα τρόφιμο. Η τελική σύσταση του ώριμου πλέον μελιού που απολαμβάνουμε εμείς, εξαρτάται τόσο από το λουλούδι που μάζεψε η μέλισσα το νέκταρ (θυμάρι, πεύκο, έλατο), όσο και από τον τρόπο που εξάγεται από την κηρήθρα (με φυγοκέντρηση, με πίεση κ.ά.). Μια τυπική όμως ανάλυση δίνει: Γλυκόζη 34%, φρουκτόζη 41%, σακχαρόζη 2,4%, νερό 18,3% και άλλα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά όπως σίδηρος, ασβέστιο, ψευδάργυρος, βιταμίνες του συμπλέγματος Β κ.ά.

Είδη μελιού

Υπάρχουν δύο μεγάλες κατηγορίες μελιού. Το ανθόμελο, που παράγεται από το νέκταρ των λουλουδιών και το μέλι των μελιτωμάτων που παράγεται από το χυμό του πεύκου, της ελάτης και άλλων δασικών φυτών. Το ανθόμελο όταν έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά λαμβάνει την ονομασία του φυτού από το οποίο προέρχεται. Έτσι, έχουμε μέλι Θυμαριού, Πορτοκαλιάς, Ηλιανθού, Ερείκης, Καστανιάς, Βαμβακιού, Πολύκομβου κ.α. Το ίδιο συμβαίνει και με το μέλι μελιτωμάτων με κύριες κατηγορίες το μέλι Πεύκου και Ελάτου. Κάθε κατηγορία έχει τις εξής ιδιομορφίες που την κάνει να ξεχωρίζει απ’ όλες τις άλλες:

• Θυμαρίσιο: έντονα αρωματικό μέλι, εξαιρετικά ευχάριστο στη γεύση με ανοιχτόχρωμη λαμπερή εμφάνιση κατατάσσεται στις καλύτερες ποιότητες μελιού που υπάρχουν. Κρυσταλλώνει σε διάστημα 6 με 18 μήνες από την παραγωγή του.

• Πορτοκαλιάς: έχει υπέροχο άρωμα και εξαιρετική γεύση. Κρυσταλλώνει πολύ σύντομα, μέσα σε ένα με δύο μήνες. Είναι έντονα ανοιχτόχρωμο, μετατρέπεται σε λευκό μετά τη κρυστάλλωσή του.

• Πευκόμελο: Το 65% περίπου της συνολικής παραγωγής μελιού στην Ελλάδα είναι πευκόμελο. Δεν είναι ιδιαίτερα γλυκό, είναι πλουσιότερο από το ανθόμελο σε ιχνοστοιχεία πρωτεΐνες και αμινοξέα και έχει λιγότερες θερμίδες. Είναι από τις κατηγορίες μελιού που δεν κρυσταλλώνουν.

Κρυστάλλωση και ποιότητα

Η κρυστάλλωση είναι φυσικό φαινόμενο που δεν προξενεί καμία αλλαγή στη θρεπτική και βιολογική ιδιότητα του μελιού. Σχετίζεται με τη φυτική προέλευση του μελιού και επηρεάζεται από τη χημική του σύνθεση. Οι παράγοντες που παίζουν σημαντικό ρόλο στην ταχύτητα της κρυστάλλωσης είναι η συγκέντρωση γλυκόζης και του νερού, η σχέση φρουκτόζης-γλυκόζης, η σχέση γλυκόζης-νερού, η περιεκτικότητα του δείγματος σε γύρη, η παρουσία του ζαχάρου μελιζιτόζη κ.ά. Ένα κρυσταλλωμένο μέλι δεν είναι ούτε χαλασμένο ούτε νοθευμένο. Το κρυσταλλωμένο μέλι ρευστοποιείται εύκολα σε μπεν-μαρί, χωρίς να χάσει καμία από τις βιολογικές και θρεπτικές του ιδιότητες.

Χρώμα

Το χρώμα είναι χαρακτηριστικό της προέλευσης του μελιού. Τα σκοτεινόχρωμα μέλια είναι πλούσια σε ιχνοστοιχεία (κάλιο μαγνήσιο, φώσφορο, σίδηρο, νάτριο, κλπ) και συνεπώς έχουν μεγαλύτερη θρεπτική αξία. Τα ανοιχτόχρωμα έχουν ωραίο άρωμα και γεύση.

Νοθεία και μέλι

Το μέλι είναι από τα ελάχιστα τρόφιμα που δε νοθεύονται. Αναμιγνύεται δύσκολα με νερό γλυκόζη ή άλλη γλυκαντική ουσία. Περιπτώσεις νοθείας του ελληνικού μελιού είναι πολύ σπάνιες.

Ο επιμένων ελληνικά

Το ελληνικό μέλι ποιοτικά είναι καλύτερο από το εισαγόμενο για τους εξής λόγους:

1. Το εισαγόμενο μέλι είναι «νερουλό» έχει, δηλαδή, μεγαλύτερα ποσοστά υγρασίας. Όσο μεγαλύτερο ποσοστό υγρασίας έχει τόσο περισσότερο κινδυνεύει να αλλοιωθεί.

2. Τα εισαγόμενα μπαίνουν στην Ελλάδα φθηνά (1-2 ευρώ το κιλό και πουλιούνται ακριβά 5-10 ευρώ το κιλό) με αποτέλεσμα να κερδοσκοπούν κάποιοι σε βάρος του Έλληνα καταναλωτή.

3. Η τεχνολογία σχετικά με την επεξεργασία του μελιού στην Ελλάδα δεν είναι ιδιαίτερα προηγμένη, με αποτέλεσμα το ελληνικό μέλι να δέχεται την ελάχιστη τυποποίηση και επεξεργασία. Αντίθετα το εισαγόμενο μέλι είναι προϊόν τυποποίησης και προχωρημένης επεξεργασίας (αφαίρεση γύρης, υπερβολικό ζέσταμα, χαρμάνια για να μην κρυσταλλώνει, αλλαγή του χρώματος κ.ά.)

4. Η γεύση των ελληνικών μελιών είναι ανώτερη εκείνης των εισαγόμενων.

Συσκευασία

Η γυάλινη συσκευασία είναι η καλύτερη, γιατί το γυαλί είναι ουδέτερο υλικό και δεν αντιδρά με το μέλι ώστε να αλλοιώσει την ποιότητά του. Παράλληλα, ο καταναλωτής βλέπει τι αγοράζει (χρώμα, ρευστότητα, κρυστάλλωση, καθαρότητα). Η μεταλλική συσκευασία βοηθάει περισσότερο στη διατήρηση της βιολογικής αξίας του μελιού, γιατί δεν επηρεάζεται σημαντικά η βακτηριοστατική δράση του μελιού. Τα πλαστικά βάζα που δεν αναγράφουν την ένδειξη «για τρόφιμα» είναι ακατάλληλα και πρέπει να αποφεύγονται. Συμπερασματικά, το μέλι αποτελεί ένα τρόφιμο που θα έπρεπε να κατέχει εξέχουσα θέση στο διαιτολόγιο μας. Το γεγονός ότι τα Ελληνικά μέλια υπερέχουν ποιοτικά ως προς τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά τους από τα μέλια άλλων χωρών, θα πρέπει να μας ενεργοποιεί περισσότερο όσον αφορά την ενημέρωση από τις ετικέτες. Να τις διαβάζουμε προσεκτικά και να επιδιώκουμε τυποποιημένο μέλι ελληνικής προέλευσης. 

Γευστική πρόταση

Το μέλι εκτός από ωμό μπορεί να καταναλωθεί και ως συστατικό κάποιου γλυκού. Σας προτείνουμε λοιπόν ένα γευστικό και κυρίως υγιεινό συνδυασμό.

Μήλα ψημένα με μέλι

Τα μήλα ταιριάζουν με το μέλι, τόσο στις λέξεις, όσο και στην πράξη.

1. Κόβουμε τα μήλα στη μέση.

2. Σχηματίζουμε ένα κενό στη μέση κάθε μισού μήλου, από όπου αφαιρούμε τα κουκούτσια και λίγη από την ψίχα τους.

3. Γεμίζουμε τα κενά με μια κουταλιά μέλι.

4. Ρίχνουμε μπόλικη κανέλα στο υπόλοιπο.

5. Ενώνουμε ξανά τα μήλα με την απλή αυτή γέμιση, τυλίγοντας τα σφιχτά με αλουμινόχαρτο και τα ψήνουμε στο φούρνο.

6. Σημαντικό είναι να τυλίξουμε καλά τα μήλα και να τα σταθεροποιήσουμε.

Οι ξηροί καρποί αποτελούν μια ασφαλή διατροφική επιλογή για τους περισσότερους από εμάς. Το γεγονός ότι η συγκεκριμένη τροφή αποτελεί σημαντική πηγή φυτικών πρωτεϊνών – σε ποσοστό 10-15% της σύστασής τους – καθώς και μετάλλων, βιταμινών και αντιοξειδωτικών ουσιών την καθιστά ιδιαίτερα «πολύτιμη» για όσους αθλούνται και κατά συνέπεια και τους δρομείς.

Οι ξηροί καρποί περιέχουν φυτοστερόλες. Οι φυτοστερόλες, από χημικής άποψης, μοιάζουν πολύ με τη χοληστερόλη. Στο έντερο αποτρέπουν την απορρόφηση της χοληστερόλης και την είσοδο της στην κυκλοφορία του αίματος. Το σουσάμι, το σιτάρι, οι σπόροι ηλιοτροπίου (ηλιόσποροι), τα φιστίκια Αιγίνης (χαλεπιανά), τα φουντούκια, τα αμύγδαλα, τα καρύδια περιλαμβάνονται στους καρπούς που αποτρέπουν περισσότερο την απορρόφηση της χοληστερόλης από το έντερο. Τα λιγότερο παχυντικά, σε σχέση πάντα με την θρεπτική τους αξία, θεωρούνται τα αμύγδαλα. Επίσης, ως πλουσιότερα σε θρεπτικές ουσίες κρίνονται τα αμύγδαλα και τα καρύδια. Χρειάζεται, όμως, μεγάλη προσοχή στην κατανάλωση των ξηρών καρπών καθώς είναι πλούσιοι σε θερμίδες. Για αποφυγή λήψης περιττών κιλών, η προσθήκη ξηρών καρπών στη διατροφή πρέπει να συνοδεύεται από ανάλογη μείωση θερμίδων από άλλα τρόφιμα.

Φουντούκια

Τα φουντούκια είναι θρεπτικά, πλούσια σε πρωτεΐνες και ανόργανα στοιχεία. Τρώγονται κυρίως ψημένα και είναι από τους πολύ καλούς ξηρούς καρπούς. Χρησιμοποιούνται στη σοκολατοβιομηχανία, στη ζαχαροπλαστική και στην αρτοποιία όπου αλέθονται μαζί με σιτάρι για την παραγωγή ψωμιού.

Αμύγδαλα

Tα αμύγδαλα εκτός από νόστιμα είναι και θρεπτικά. Στο παρελθόν τα αμύγδαλα, αλλά και γενικότερα οι ξηροί καρποί, είχαν αποκτήσει κακή «φήμη» λόγω των υψηλών τους θερμίδων. Μετά από έρευνες έχει αποδειχθεί ότι το λίπος και οι θερμίδες τους μπορούν να είναι κέρδος για την υγεία μας. Τα αμύγδαλα είναι οι πιο θρεπτικοί ξηροί καρποί από όλους τους άλλους, διότι περιέχουνε 18% πρωτεΐνη. Σε πολλά κράτη, τα αμύγδαλα χρησιμοποιούνται για την ίαση από νευρικές και διατροφικές ανωμαλίες. Επίσης, τα αμύγδαλα περιέχουνε το θρεπτικό συστατικό phytosterol, το οποίο αποτελεί βοήθεια έναντι στον κίνδυνο για προσβολή από καρκίνο.

Η Αμερικάνικη Ένωση Καρδιοπαθειών πρόσφατα ανακοίνωσε το νέο της διαιτολόγιο, το οποίο δίνει έμφαση στο πόσο σημαντικό είναι να χρησιμοποιεί κανείς ένα υγειές διαιτολόγιο και στην αξία τον ακόρεστων λιπαρών στην πρόληψη των καρδιοπαθειών. Τα αμύγδαλα, εφόσον καταναλώνονται με μέτρο, είναι μια σπουδαία πηγή θρεπτικών ινών, βιταμίνης Ε και ακόρεστων λιπαρών.

Καρύδια

Τα καρύδια είναι πλούσια σε πολυακόρεστα λιπαρά οξέα. Η ευεργετική, για τις αρτηρίες, δράση τους, έχει σχέση με την εν λόγω ιδιότητα. Η ψηλή κατανάλωση ζωικών λιπών, διακόπτει την παραγωγή του νιτρικού οξέος από το ενδοθήλιο των αρτηριών. Το νιτρικό οξύ βοηθά στη διατήρηση της ευκαμψίας των αρτηριών. Τα καρύδια περιέχουν αργινίνη η οποία χρησιμοποιείται από τον ανθρώπινο οργανισμό για την παραγωγή νιτρικού οξέος.

Σπόροι ηλίανθου- Φιστίκια Αιγίνης

Οι ταπεινοί ηλιόσποροι βρέθηκαν να είναι ο καλύτερος σύμμαχός μας για τη μείωση των επιπέδων της κακής χοληστερόλης. Ειδικότερα, σε έρευνα που πραγματοποίησαν επιστήμονες της Αμερικανικής Χημικής Εταιρείας (American Chemical Society) διαπιστώθηκε ότι οι ηλιόσποροι και τα φιστίκια Αιγίνης περιέχουν τις υψηλότερες τιμές φυτικών στερολών. Οι φυτικές στερόλες είναι μια κατηγορία χημικών ενώσεων των φυτών οι οποίες μειώνουν τα επίπεδα της χοληστερόλης και βελτιώνουν την καρδιακή λειτουργία.    

Θρεπτική αξία μιας μερίδας (28γρ.) ξηρών Καρπών    

Θρεπτικό συστατικό	Μονάδα	Αμύγ- δαλα	Κάσιους	Φουντού- κια	Φιστίκια Πίνατς	Πεκάν	Κουκου- νάρι	Φιστίκι Κελυφ.	Καρυδό- ψιχα
Θερμίδες	kcal	160	160	180	170	200	160	160	190
Πρωτεΐνες	g*	6	4	4	7	3	7	6	4
Ολικά Λιπαρά	g	14	13	17	14	20	14	13	18
Κορεσμένα Λιπαρά	g	1	3	1.5	2	2	2	1.5	1.5
Μονοακόρεστα Λιπαρά	g	9	8	13	7	11.5	6	7	2.5
Πολυακόρεστα Λιπαρά	g	4	2	2.5	5	6.5	6	4	13
Λινολεϊκό οξύ (18:2)	g	4	2	2	5	6	6	4	11
Λινολενικό οξύ (18:3)	g	0	0	0	0	0.5	0	0	2.5
Χοληστερόλη	mg**	0	0	0	0	0	0	0	0
Υδατάνθρακες	g	6	9	5	6	4	4	8	4
Ίνες	g	3	1	3	2	3	1	3	2
Ασβέστιο	%DV****	6	0	4	2	2	0	4	2
Σίδηρος	%DV	6	10	8	4	4	15	6	4
Μαγνήσιο	%DV	20	20	10	10	8	15	8	10
Φώσφορος	%DV	15	15	8	10	8	15	15	10
Κάλλιο	%DV	6	4	6	6	4	4	8	4
Νάτριο	mg	ίχνη	5	0	0	0	1	ίχνη	ίχνη
Βιταμίνη E	%DV	35	0	20	10	6	4	6	4
Ολικές Φυτοστερόλες	mg	34	45	27	n/a	29	40	61	20

Πηγή: Θρεπτική Βάση Δεδομένων του USDA

*g = γραμμάρια

**mg = χιλιογραμμάρια

***mcg = μικρογραμμάρια

****%DV = %Καθημερινή Αξία

Ξηροί καρποί και γεύματα

Πρωϊνό: Βάλτε κομμένους ξηρούς καρπούς στο γιαούρτι, σε ζεστά ή κρύα δημητριακά προγεύματος ή σε τυρί κρέμα που θα αλείψετε στα ψωμάκια σας.

Σνακ: Οι ξηροί καρποί αποτελούν ιδανικό σνακ ανάμεσα στα γεύματα και έρευνες έχουν δείξει ότι μπορούν να σας κρατήσουν «χορτάτους». Για να ελέγχετε καλύτερα την μερίδα κατανάλωσης, χωρίστε τους αγαπημένους σας ξηρούς καρπούς σε μερίδες των 28 γρ. και φυλάξτε τους σε ξεχωριστά σακουλάκια.

Ζυμαρικά: Το κουκουνάρι πάντα αποτελούσε το μεγάλο μυστικό συστατικό μιας γευστικής σάλτσας πέστο.

Σούπες: Προσθέστε τριμμένους καρπούς στη σούπα για να ενισχύσετε τη γεύση και την υφή της.

Σαλάτες: Τα εστιατόρια συχνά σερβίρουν νόστιμες σαλάτες προσθέτοντας διάφορους ξηρούς καρπούς και φρούτα. Κάντε το ίδιο στο σπίτι προσθέτοντας ολόκληρους, κομμένους σε φέτες ή σε κύβους ξηρούς καρπούς στις αγαπημένες σας συνταγές για σαλάτες.

Ορεκτικά: Βάλτε πάνω σε οποιοδήποτε μαλακό τυρί φιστίκια για ένα απλό και εκλεπτυσμένο κέρασμα. Προσθέστε τους αγαπημένους σας ξηρούς καρπούς σε οποιαδήποτε πιατέλα με τυρί ή κράκερ ή απλά σερβίρετέ τους απευθείας.

Πρώτα πιάτα: Ρίξτε κομμένα ψημένα αμύγδαλα σε γαρίδες με τζίντζερ ή προσθέστε ψημένα κάσιους σε κινέζικα πιάτα ή στα αγαπημένα σας μαγειρευτά φαγητά. Μαγειρέψτε μοσχάρι με δαμάσκηνα ή σταφίδες, κοτόπουλο με αμύγδαλα. 

Επιδόρπια:

Οι ξηροί καρποί είναι υπέροχοι σε γλυκά όπως σε μπισκότα, κέικ και brownies, αλλά μπορούν κάλλιστα να μπουν σε παγωτά, παγωμένα γιαούρτια και παρφέ.  

Όταν ακούει κάποιος το επιστημονικό του όνομα δεν μπορεί να φανταστεί τη γευστική ευχαρίστηση που μπορεί να προσφέρει. Το «Theobroma cacao», ή κοινώς κακαόδεντρο, του οποίου το σημαντικότερο παράγωγο, η σοκολάτα, μας «απογειώνει», αποτελεί στις μέρες μας το δημοφιλέστερο τρόφιμο στις γυναίκες και το δεύτερο πιο δημοφιλές στους άνδρες.

Ήταν το 600 μ.Χ. όταν οι Μάγια μετακόμισαν από τη Γουατεμάλα στο Μεξικό φέρνοντας μαζί τους και τα μυστικά της καλλιέργειας του κακάο. Η καλλιέργεια εξαπλώθηκε σε όλη την Κεντρική Αμερική και το φυτό του κακάο απέκτησε τέτοια αξία ώστε όλες οι οικονομικές συναλαγές γίνονταν με τους σπόρους του φυτού. Αργότερα οι Ισπανοί, αν και δεν συνειδητοποίησαν από την αρχή τα οφέλη του κακάο, το μεταφέρουν στη χώρα τους και το κακάο συνεχίζει το γευστικό ταξίδι του και στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Είδη σοκολάτας

Ανάλογα με την περιεκτικότητα κάθε πλάκας σοκολάτας σε κακάο, βούτυρο κακάο, ζάχαρη, γάλα, πρόσθετους ξηρούς καρπούς και άλλα υλικά (σταφίδες, λικέρ, διογκωμένο ρύζι), προκύπτουν και διαφορετικά είδη.

Μερικά από τα πιο γνωστά, στην Ελλάδα, είναι:

• Κουβερτούρα (bitter-πικρή με διάφορες περιεκτικότητες κακάο από 45-85%)

• Σοκολάτα υγείας (με μέτρια περιεκτικότητα σε κακάο συνήθως 40-45%)

• Σοκολάτα γάλακτος

• Αμυγδάλου ή φουντουκιού

• Λευκή

Διατροφική αξία

Η σοκολάτα θεωρείται ένα από τα πιο θρεπτικά φυσικά προϊόντα. Δίνει ενέργεια, είναι τονωτική και αποτελεί πλούσια πηγή ζωτικότητας για τον ανθρώπινο οργανισμό. Περιέχει όλα τα μακροθρεπτικά συστατικά, δηλαδή υδατάνθρακες, πρωτεΐνες και λίπη, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, όπως ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο, σίδηρο αλλά και ένα πλήθος από βιταμίνες όλων των κατηγοριών.

Συστατικά της σοκολάτας

Ανά 100 gr		Σοκολάτα υγείας	Σοκολάτα γάλακτος
Θερμίδες	(kcal)	479	513
Πρωτεΐνη	(γρ.)	4,2	6,9
Λιπαρά	(γρ.)	30	30,7
Υδατάνθρακες	(γρ.)	63,1	59,2
Διαιτητικές ίνες	(γρ.)	5,9	3,4
Ασβέστιο	(mg)	32	191
Σίδηρος	(mg)	3,13	1,39
Μαγνήσιο	(mg)	115	60
Φώσφορος	(mg)	132	216
Κάλιο	(mg)	365	385
Νάτριο	(mg)	11	82
Ψευδάργυρος	(mg)	1,62	1,38
Χαλκός	(mg)	0,7	0,39
Καροτίνη (Βιτ. Α)	(mg)	2	55
Βιταμίνη Ε	(mg)	1,19	1,24
Χοληστερίνη	(mg)	0	22
Καφεΐνη	(mg)	62	26
Θεοβρωμίνη	(mg)	486	189

Η σοκολάτα, εξαιτίας όλων των θρεπτικών συστατικών που περιέχει, ασκεί προληπτική δράση ενάντια στον καρκίνο, στα καρδιαγγειακά νοσήματα και σε εκφυλιστικές παθήσεις. Τα κυριότερα λιπαρά οξέα της σοκολάτας είναι το ελαϊκό οξύ (35%- μονοακόρεστο), το λινελαϊκό (5%- πολυακόρεστο), το στεατικό (35%- κορεσμένο) και το παλμιτικό (25%- κορεσμένο). Η αναλογία αυτή των λιπαρών οξέων της σοκολάτας δεν επηρεάζει αρνητικά τα λιπίδια του αίματος, ενώ αξιοσημείωτο είναι ότι η σοκολάτα υγείας δεν περιέχει χοληστερόλη. Το ασβέστιο, ο φώσφορος και το μαγνήσιο που περιέχονται στη σοκολάτα έχουν βρεθεί ότι προλαμβάνουν την υπέρταση και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ενώ συμμετέχουν στον μεταβολισμό των οστών και δοντιών (πρόληψη οστεοπόρωσης).

Ακόμα ο χαλκός και ο σίδηρος αποτελούν δύο πολύ σημαντικά συστατικά στη σύνθεση της σοκολάτας προσφέροντας τις ευεργετικές τους ιδιότητες στον οργανισμό μας. Συγκεκριμένα ο χαλκός βοηθά στη σύνθεση μελανίνης στο δέρμα και τα μαλλιά και διεγείρει το κεντρικό νευρικό σύστημα, ενώ ο σίδηρος είναι απαραίτητος για τη σύνθεση της αιμοσφαιρίνης, η οποία μεταφέρει το οξυγόνο στα ερυθρά κύτταρα του αίματος. Η σοκολάτα περιέχει, επίσης, και αντιοξειδωτικές ουσίες, οι κυριότερες των οποίων είναι οι πολυφαινόλες, τις οποίες ο Αμερικάνικος Σύλλογος Διαιτολόγων τις ονομάζει θρεπτοφαρμακευτικές λόγω της συμβολής τους στη διατήρηση της καλής υγείας.

Οι πολυφαινόλες, στις οποίες ανήκουν τα φλαβονοειδή, εξουδετερώνουν τις ελεύθερες ρίζες του οξυγόνου που δημιουργούνται από τον φυσιολογικό μεταβολισμό και δημιουργούν βλάβες στην επιφάνεια των κυττάρων. Με αυτό τον τρόπο συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου ανάπτυξης αθηροσκλήρωσης και καρδιαγγειακών παθήσεων. Πιο πλούσια σε πολυφαινόλες είναι η σοκολάτα υγείας (τα 100γρ. περιέχουν 600mgr πολυφαινολών) και ακολουθούν το πράσινο τσάι (τα 240ml -ένα ποτήρι- περιέχει 400mgr πολυφαινολών) και το κρασί (τα 140ml -ένα ποτηράκι κρασιού- περιέχει 170mgr πολυφαινολών). Οι ψυχοδιεγερτικές ιδιότητες που αποδίδονται στη σοκολάτα οφείλονται στην περιεκτικότητά της σε φαινυλαιθυλαμίνη. Η ουσία αυτή σε υψηλά επίπεδα προκαλεί αισθήματα έλξης, ενθουσιασμού, επιπολαιότητας αλλά και φόβου. Λειτουργεί διεγείροντας τα κέντρα ευχαρίστησης του εγκεφάλου και φθάνει σε πολύ υψηλές τιμές κατά τον οργασμό. Επίσης, μετά την κατανάλωση της σοκολάτας απελευθερώνονται ενδορφίνες, φυσικά οπιοειδή, που έχουν αναλγητικές ιδιότητες και βελτιώνουν τη διάθεση.

Αποτελέσματα πρόσφατων ερευνών για τη σοκολάτα

• Η μαύρη σοκολάτα πιθανόν να χαμηλώνει την υψηλή πίεση σε υπερτασικούς ασθενείς (πανεπιστήμιο Βοστόνης).

• Η σοκολάτα μπορεί να δρα κατά του πολλαπλασιασμού των καρκινικών κυττάρων (πανεπιστήμιο Georgetown).

• Η θεοβρωμίνη της σοκολάτας παρουσιάζεται να έχει ισχυρή αντιβηχική δράση (Imperial College του Λονδίνου).

• Η σοκολάτα δεν προκαλεί εθισμό.

• Η σοκολάτα συμβάλλει στη μακροβιότητα.

Φυσικά, απαιτείται περαιτέρω έρευνα έως τα στοιχεία αυτά να είναι πλήρως τεκμηριωμένα και εννοείται πως η σοκολάτα δεν θα πρέπει να αντικαταστήσει οποιουδήποτε είδους θεραπευτική αγωγή.

Αρνητικές επιπτώσεις

Παρά τα πολύτιμα θρεπτικά συστατικά της και τις έρευνες που υποδεικνύουν μια θετική επίδρασή της στον οργανισμό μας, η σοκολάτα έχει ενοχοποιηθεί για πολλά και σοβαρά προβλήματα υγείας. Για μεγάλο χρονικό διάστημα, η σοκολάτα θεωρούνταν σαν μια από τις κύριες αιτίες για πρόκληση βλαβών στα δόντια και την εκδήλωση ακμής στο πρόσωπο. Οι έρευνες, όμως, δεν καταδεικνύουν κάποιο από τα συστατικά της σοκολάτας υπεύθυνο πρόκλησης ακμής, ενώ για την πρόκληση τερηδόνας και άλλων οδοντικών βλαβών υπεύθυνη είναι η διατροφή στο σύνολό της.

Η παχυσαρκία είναι μια ακόμα πάθηση που οι περισσότεροι «χρεώνουν» στη σοκολάτα και είναι η συγκεκριμένη άποψη που συγκρατεί και, θα λέγαμε, στερεί την απόλαυση της γλυκιάς γεύσης μιας πλάκας σοκολάτας από έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων.

Η αλήθεια είναι πως η σοκολάτα, εκτός από μια τροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, είναι και προϊόν με μεγάλο ενεργειακό περιεχόμενο (μια σοκολάτα υγείας 100γρ αποδίδει 479 θερμίδες). Με απλά λόγια, μικρές ποσότητες σοκολάτας μπορούν να μας δώσουν πολλές θερμίδες. Είναι γνωστό πως όταν, μέσω της διατροφής μας, προσλαμβάνουμε περισσότερες θερμίδες από αυτές που ξοδεύουμε, οδηγούμαστε σε αύξηση βάρους. Φυσικά, αυτό συμβαίνει με οποιοδήποτε τρόφιμο, όσο υγιεινό και αν είναι και δεν είναι δυνατόν να καταλογίζουμε στο ίδιο το τρόφιμο την πιθανή αδυναμία μας να ελέγξουμε την ποσότητα που καταναλώνουμε.

Το ξέρετε πως…

• Η μαύρη σοκολάτα δεν περιέχει καθόλου χοληστερόλη.

• Μια σοκολάτα μετρίου μεγέθους περιέχει περίπου 6mg καφεΐνης, ενώ 1 φλιτζάνι καφέ περιέχει 100-150mg.

• Η μαύρη σοκολάτα είναι πιο πλούσια σε πολυφαινόλες (φυσικά αντιοξειδωτικά) από το τσάι, το κρασί, τα φρούτα και τα λαχανικά.

• Από το 16ο ως τον 20ο αιώνα η σοκολάτα χρησιμοποιούνταν για την αντιμετώπιση εντερικών προβλημάτων, αναιμίας, κόπωσης και πυρετού.

Σοκολάτα και αθλητές

Η σοκολάτα, εξαιτίας όλων των θρεπτικών συστατικών που περιέχει, αποτελεί μια καλή επιλογή σνακ για τους περισσότερους ασκούμενους και αθλητές, αρκεί να καταναλώνεται με μέτρο, ακόμα και για καθημερινή χρήση. Ιδανικά θα μπορούσε να καταναλωθεί μετά από την προπόνηση ή τον αγώνα για τη γρήγορη αποκατάσταση του γλυκογόνου των μυών, σε σύντομο χρονικό διάστημα από το τέλος της προσπάθειας, όπου είναι αυξημένη και η αντίστοιχη ενζυμική δραστηριότητα στον μυϊκό ιστό. Παράλληλα, είναι χρησιμη η καταναλώσή της από αθλητές λόγω των παρακάτω ευεργετικών επιδράσεων στο Κ.Ν.Σ. καθώς είναι:

α) Τονωτική

Η σοκολάτα και το κακάο λόγω της θεοβρωμίνης, που μαζί με το μαγνήσιο και το φώσφορο είναι συστατικά που μειώνουν την κούραση, διώχνουν την υπνηλία και φτιάχνουν αμέσως τη διάθεση. Τονώνουν τις πνευματικές δυνάμεις και δραστηριοποιούν το σώμα, για να παράγει περισσότερη ενέργεια.

β) Αγχολυτική

Η σοκολάτα περιέχει μικρές ποσότητες φαινυλαιθυλαμίνης, συστατικό που έχει τη δύναμη να καταστέλλει το στρες, να διεγείρει τον εγκέφαλο και να προκαλεί αίσθημα ευφορίας. Έτσι πετυχαίνει να αναζωογονεί το κουρασμένο μυαλό, ενώ πολλαπλασιάζει την αντοχή για δημιουργική εργασία και άσκηση, διώχνοντας το άγχος.

Παν μέτρον άριστον

Ολα τα τρόφιμα έχουν ξεχωριστές ευεργετικές ιδιότητες και καλούμαστε να επωφεληθούμε από αυτές, εισάγοντάς τα στο καθημερινό μας διαιτολόγιο. Δεν υπάρχει καλή και κακή τροφή και όλα βρίσκονται υπό το δικό μας έλεγχο για τον τρόπο που θα επιλέξουμε να τα χρησιμοποιήσουμε.

Σε μια ισορροπημένη διατροφή, η σοκολάτα έχει τη δική της θέση. Απολαύστε τη σοκολάτα με μέτρο και να θυμάστε πως η υπερβολή οδηγεί στο να γευόμαστε την… πικρή πλευρά του χαρακτήρα της.

Το μυστήριο του αυγού. Γιατί υπάρχουν παντού αυγά κατά την διάρκεια του Πάσχα;

Το αυγό, σύμβολο της νέας ζωής από την αρχαιότητα, έχει συνδεθεί με ειδωλολατρικές εορτές που γίνονταν προς τιμήν της άνοιξης. Από χριστιανικής απόψεως, τα πασχαλινά αυγά υποδηλώνουν την εμφάνιση του Ιησού από τον τάφο και την ανάστασή του.

Με αυτό το πνεύμα, φέτος το Πάσχα καταθέτουμε φόρο τιμής στους υπέροχους πρωτεϊνικούς μας φίλους. Τα αυγά!

Τα αυγά προσθέτουν γεύση, δένουν το φαγητό, το αφρατεύουν, το ομορφαίνουν και είναι και θρεπτικά!

Το βάψιμο των αυγών είναι μία διασκεδαστική πασχαλινή παράδοση, και αφού είστε σε αυτή την φάση, γιατί να μην αυξήσετε την πρόσληψη πρωτεΐνης απολαμβάνοντας νόστιμα αυγά τα πασχαλιάτικα πρωινά; Δοκιμάστε τα σε στραπατσάδα και προσθέστε λίγο πιπέρι και σκόρδο ή ακόμα και πιπέρι καγιέν για ενίσχυση της γεύσης. Διάθεση για ομελέτα; Προσθέστε λίγο σπανάκι, κρεμμύδια ή λαχανικά της επιλογής σας και ξεκινήστε την ημέρα σας σωστά!

Γνωρίζατε;…

 – Τα ολόκληρα αυγά είναι από τα πιο θρεπτικά τρόφιμα στον πλανήτη.

 – Τα αυγά είναι γεμάτα πρωτεΐνη, η οποία αυξάνει τον κορεσμό και βοηθά στον έλεγχο του βάρους.

 – Τα αυγά βοηθούν στην αποκατάσταση των μυών μετά την άσκηση.

 – Τα αυγά έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε χοληστερόλη, αλλά δεν επηρεάζουν δυσμενώς την χοληστερόλη του αίματος.

 – Τα αυγά περιέχουν στην πραγματικότητα HDL (την «καλή») χοληστερόλη.

 – Τα αυγά περιέχουν χολίνη, ένα σημαντικό θρεπτικό συστατικό που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν λαμβάνουν αρκετά.

 – Τα αυγά περιέχουν λουτεΐνη και ζεαξανθίνη, αντιοξειδωτικά που έχουν σημαντικά οφέλη για την υγεία των ματιών.

 – Ένα αυγό έχει 77 θερμίδες, 6 γραμμάρια πρωτεΐνης και 5 γραμμάρια υγιών λιπαρών.