Αρχείο Κατηγοριών: ΑΡΘΡΑ

Η Ρευματοειδής Αρθρίτιδα είναι μία χρόνια, συστηματική, αυτοάνοση, φλεγμονώδης νόσος η οποία χαρακτηρίζεται από συμμετρική προσβολή των αρθρώσεων και σε λιγότερο βαθμό από εξωαρθρικές εκδηλώσεις.Οι αρθρώσεις, οι οποίες προσβάλλονται, είναι οι μετακαρποφαλαγγικές και εγγύς μεσοφαλαγγικές αρθρώσεις των χεριών. Τα συνήθη συμπτώματα των ασθενών αυτών είναι άλγος και οίδημα των προσβεβλημένων αρθρώσεων, πρωινή δυσκαμψία και εύκολη κόπωση. Προσβάλει το 1% του πληθυσμού, πριν τη ηλικία των 60 ετών, με αναλογία γυναικών προς ανδρών περίπου 3:1. Η έκφρασή της στον ελληνικό πληθυσμό, χαρακτηρίζεται από ηπιότερη κλινική εικόνα σε σχέση με αυτή των Βόρειων Ευρωπαίων.

Οι ασθενείς με ΡΑ, συχνά ρωτούν τους ρευματολόγους τους, εάν οι διαιτητικές αλλαγές θα μπορούσαν να βελτιώσουν τα συμπτώματα τους. Πολλές επιστημονικές ομάδες επικεντρωμένες στον ασθενή, έχουν ανταποκριθεί στο ενδιαφέρον του ασθενή για αυτό το θέμα, υποστηρίζοντας είτε την αποφυγή, είτε την αυξημένη κατανάλωση συγκεκριμένων τροφίμων, αλλαγές που μπορούν να επηρεάσουν θετικά τα συμπτώματά τους. Σύμφωνα με έρευνες, φαίνεται ότι, οι αλλαγές στους περιβαλλοντικούς παράγοντες και στον τρόπο ζωής συμπεριλαμβανομένης και της δίαιτας, μπορεί να συμβάλουν στην έκφραση και στη σοβαρότητα της ΡΑ. Ως εκ τούτου, η διαιτητική παρέμβαση, συχνά χρησιμοποιείται για τη διαχείριση και την ελαχιστοποίηση των συμπτωμάτων της ΡΑ.

Ένα διατροφικό πρότυπο που έχει προταθεί να μετριάσει τις επιδράσεις της ΡΑ είναι η υψηλή προσκόλληση στη Μεσογειακή Διατροφή (ΜΔ). Ως Μεσογειακή Διατροφή ορίζεται το πρότυπο διατροφής που βρέθηκε στις περιοχές τη Μεσογείου στις αρχές της δεκαετίας του ’60, η οποία συσχετίστηκε με ευνοϊκά αποτελέσματα για την υγεία. H ΜΔ περιλαμβάνει υψηλή κατανάλωση ελαιολάδου, φρούτων, λαχανικών, δημητριακών ολικής άλεσης, οσπρίων, ξηρών καρπών και σπόρων, μέτρια κατανάλωση ψαριού, οστρακοειδών, λευκού κρέατος, αυγών και γαλακτοκομικών προϊόντων, μικρή κατανάλωση κόκκινων και επεξεργασμένων κρέατων και σακχάρων, και συχνή-μέτρια κατανάλωση κόκκινου κρασιού. Αυτή η δίαιτα, έχει υψηλό ολικό λίπος (40-50% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων), αλλά χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένο λίπος (<8% των συνολικών ημερήσιων θερμίδων).Το επιστημονικό ενδιαφέρων για τη ΜΔ έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια ως ένα υγιές και συνιστώμενο διατροφικό πρότυπο για την πρόληψη και θεραπεία διαφόρων ασθενειών. Συγκεκριμένα, η συμμόρφωση με τη ΜΔ συσχετίστηκε με:

• Μείωση φλεγμονώδους δραστηριότητας

• Βελτίωση ζωτικότητας

• Βελτίωση νοητικής λειτουργίας

• Μείωση σωματικού βάρους

• Μείωση επιπέδων χοληστερόλης

Πέρα από το πρότυπο της μεσογειακής διατροφής, γίνεται λόγος για το ρόλο του ιχθυελαίου και των ω-3 λιπαρών οξέων, της βιταμίνης D και της κατανάλωσης αλκοόλ.Σύμφωνα με έρευνες, η συμπληρωματική χορήγηση ιχθυελαίου φαίνεται να έχει αντιφλεγμονώδη δράση, ενώ  το πιθανό όφελος της κατανάλωσης ολόκληρων τροφίμων όπως τα λιπαρά ψάρια και άλλα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ω-3, δεν έχει αξιολογηθεί μέχρι σήμερα. Eντούτης, η βιταμίνηD δε φαίνεται να σχετίζεται άμεσα με τη ΡΑ. Όμως έχει ευεργετικά αποτελέσματα στην πρόληψη και τη θεραπεία της οστεοπόρωσης για την οποία οι ασθενείς με ΡΑ διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο και για το λόγο αυτό συνηθίζεται να συστήνεται η χορήγησή της. Όσον αφορά την κατανάλωση αλκοόλ, συστήνεται πλήρης αποφυγή ή ελάχιστη κατανάλωση και πιο συγκεκριμένα το πολύ 2-3 ποτήρια/εβδομάδα. Βέβαια, χρειάζεται περαιτέρω αξιολόγηση σχετικά με την κατανάλωση αλκοόλ στη ΡΑ.

Συμπερασματικά, αναφορικά με την πρόληψη και τη θεραπεία της ΡΑ χρειάζονται περισσότερες ποιοτικές μελέτες προκειμένου να διερευνηθούν περαιτέρω οι επιδράσεις της ΜΔ, των μακροθρεπτικών και μικροθρεπτικών συστατικών, καθώς δεν υπάρχουν επί του παρόντος επαρκή αποδεικτικά στοιχεία.

Βιβλιογραφία:

• The effects of the Mediterranean diet on rheumatoid arthritis prevention and treatment: a systematic review of human prospective studies

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=The+effects+of%C2%A0the%C2%A0Mediterranean+diet+on%C2%A0rheumatoid+arthritis+prevention+and%C2%A0treatment%3A+a%C2%A0systematic+review+of%C2%A0human+prospective+studies

• An experimental study of a Mediterranean diet intervention for patients with rheumatoid arthritis

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=An+experimental+study+of+a+Mediterranean+diet+intervention+for+patients+with+rheumatoid+arthritis

• Is There a Role for Diet in the Therapy of Rheumatoid Arthritis?

• https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/?term=Is+There+a+Role+for+Diet+in+the+Therapy+of+Rheumatoid+Arthritis%3F

Στο πνεύμα του φετινού θέματος της Παγκόσμιας Ημέρας Υγείας, «Παγκόσμια κάλυψη για την υγεία: ο καθένας, παντού», ο ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας)καλεί τους ηγέτες του κόσμου να ανταποκριθούν στις δεσμεύσεις που ανέλαβαν το 2015 για να διασφαλιστεί ότι όλοι, παντού, δηλαδή σε όλο τον κόσμο, μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ποιοτικές βασικές υπηρεσίες υγείας χωρίς να αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες. Ο τρόπος διατροφής, επηρεάζει σε μεγάλο βαθμό τη διαμόρφωση των δαπανών υγείας, καθώς πολλές κύριες αιτίες θανάτου, ασθένειας και αναπηρίας συνδέονται με αυτόν.

Έτσι, και η πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες διατροφής αποτελεί επίσης σημαντικό κομμάτι για την επίτευξη του τελικού στόχου για τη δημόσια υγεία. Η ισορροπημένη διατροφή αφορά όλους τους ανθρώπους σε όλες τις ηλικίες και είναι ζωτικής σημασίας για την καλή υγεία και ευημερία.Η διατροφή παρέχει στο σώμα την απαραίτητη ενέργεια καιθρεπτικά συστατικά για τη ζωή, την ανάπτυξη και τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Χρειάζεστε μια μεγάλη ποικιλία από διαφορετικά τρόφιμα για την εξασφάλιση των θρεπτικών συστατικών και της ενέργειας στο σώμα, σύμφωνα με τις ατομικές σας ανάγκες, οι οποίες όμως μεταβάλλονται διαρκώς.

Λέγοντας επεξεργασμένο κρέας, εννοούμε τα τρόφιμα όπως το σαλάμι και τα λουκάνικα που έχουν υποστεί κάποια επεξεργασία, όπως είναι το πάστωμα και το κάπνισμα, για ενίσχυση της γεύσης ή για βελτίωση της συντήρησης του τροφίμου. 

Οι λάτρεις λοιπόν του μπέικον δεν θα χαρούν με τα αποτελέσματα έρευνας που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο Journal of Hepatology και κατά την οποία αποδείχτηκε οτι όσοι καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες επεξεργασμένων προϊόντων κρέατος έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να αναπτύξουν μη αλκοολική ηπατική λιπώδη νόσο (εναπόθεση λίπους στο ήπαρ)  καθώς και ινσουλινοαντίσταση η οποία συμβάλλει στην ανάπτυξη και της προηγούμενης νόσου σε ποσοστά σχεδόν 50% αντίστοιχα. Μάλιστα στη δεύτερη περίπτωση ο κίνδυνος διπλασιάζονταν αν ο τρόπος μαγειρέματος του κρέατος ήταν το τηγάνισμα ή το ψήσιμο σε γκρίλ. Φαίνεται πως τα κορεσμένα λιπαρά που περιέχονται στο κόκκινο κρέας και στα επεξεργασμένα τρόφιμα είναι ο βασικός ένοχος για την εμφάνιση ηπατικών προβλημάτων και αντίστασης στην ινσουλίνη. Επιπλέον, ίσως παίζει ρόλο η υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο και η προσθήκη συντηρητικών, όπως τα νιτρικά. Πολύ σημαντικό είναι επίσης πως η μαγειρική σε υψηλές θερμοκρασίες (π.χ. τηγάνισμα) οδηγεί στον σχηματισμό επιβλαβών χημικών ενώσεων που ονομάζονται ετεροκυκλικές αμίνες (HCAs) και οι οποίες περνάνε από το ήπαρ για να τις επεξεργαστεί.

Οι ερευνητές, παρόλο που δε μπορούν να δώσουν συγκεκριμένες συστάσεις με βάση τα ευρήματά τους, τονίζουν πως πρέπει να ακολουθούνται οι γενικές διαιτητικές οδηγίες, ώστε η κατανάλωση κόκκινου κρέατος να μην ξεπερνάει τη μια φορά την εβδομάδα και η κατανάλωση επεξεργασμένου κόκκινου κρέατος να περιορίζεται στην μία μερίδα ανά εβδομάδα.Το ψάρι, το κοτόπουλο και η γαλοπούλα, είτε βραστά είτε μαγειρεμένα στον ατμό προτείνονται ως καλύτερες πηγές πρωτεΐνης.

Όσον αφορά τις δίαιτες με χαμηλή πρόσληψη υδατανθράκων, από τη μία πλευρά φαίνεται να είναι ευεργετικές για την υγεία παρόλο που περιέχουν υψηλές ποσότητες κρέατος. Από την άλλη πλευρά, φαίνεται πως ακόμα περισσότερο σε τέτοιες δίαιτες είναι απαραίτητο να επιλέγονται υγιεινές πηγές πρωτεΐνης και υγιεινές μέθοδοι μαγειρικής, ούτως ώστε να προληφθεί η εμφάνιση ινσουλινο-αντίστασης και μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος, εφόσον είναι αποδεδειγμένο πως η κατανάλωση συγκεκριμένων τροφίμων όπως τα ψημένα χοτ-ντογκς και τα λουκάνικα μπορεί να προκαλέσουν μεγαλύτερο κίνδυνο.

Συνεπώς, προτείνεται να καθιερώσετε τις άπαχες πηγές πρωτεΐνης όπως το ψάρι και τα πουλερικά, που είναι η καλύτερη επιλογή επειδή έχουν υψηλότερα επίπεδα πολυ-ακόρεστων λιπαρών οξέων, έναντι των κορεσμένων, αλλά και να επιλέγετε να μαρινάρετε το φαγητό σας πριν το μαγείρεμα ώστε να ενισχύετε τη γεύση, και για να το προστατεύετε από την παραγωγή επιβλαβών για την υγεία σας ουσιών.