Τα συμπληρώματα διατροφής είναι ειδικά προϊόντα τα οποία περιέχουν μεμονωμένα ή συνδυαζόμενα συστατικά και ουσίες, που στη «φυσική τους μορφή» εμπεριέχονται σε διάφορες τροφές ή φυτά.
Τα προϊόντα αυτά αφού υποστούν την κατάλληλη επεξεργασία για να πάρουν την τελική τους μορφή, με την οποία διατίθεται στην κατανάλωση, χρησιμοποιούνται για τη συμπλήρωση της διατροφής εφόσον οι ανάγκες του συγκεκριμένου ατόμου είναι μεγαλύτερες από αυτές που μπορεί να καλύψει μία «φυσιολογική» διατροφή.
Σύμφωνα με αυτόν τον ορισμό, τα συμπληρώματα απλά συμπληρώνουν τη διατροφή μας, δεν αντικαθιστούν τις τροφές, δεν αποτελούν υποκατάστατό τους και δεν έχουν «μαγικές», θεραπευτικές ή άλλες, ιδιότητες.
Θεωρητικά λοιπόν, ορισμένα συμπληρώματα είναι ή μπορούν να αποδειχτούν χρήσιμα, σε άτομα που κάνουν συγκεκριμένες καταχρήσεις, κάνουν έντονη άσκηση, δε διατρέφονται σωστά, έχουν πολύ αυξημένες ανάγκες, έχουν πρόβλημα στην αφομοίωση κάποιων βιταμινών, μετάλλων ή άλλων συστατικών ή έχουν αυξημένη αποβολή στοιχείων λόγω κάποιας συγκεκριμένης κατάστασης. Στις περιπτώσεις αυτές, η επιπλέον αναγκαία ποσότητα μπορεί να «καλυφθεί» είτε με τη λήψη περισσότερων τροφών που περιέχουν το συστατικό στο οποίο πιθανολογείται έλλειψη, μεγαλύτερη ανάγκη ή αυξημένη αποβολή, είτε με την ποιοτική βελτίωση της διατροφής, είτε με τη λήψη του ανάλογου συμπληρώματος διατροφής.
Οι αθλητές υψηλού επιπέδου έχουν να ανταπεξέλθουν στις πολύ αυξημένες ενεργειακές απαιτήσεις του αγωνίσματος, λόγω της έντονης κινητοποίησης του καρδιοαναπνευστικού συστήματος και της υπερβολικής χρήσης του τετρακεφάλου κατά την ποδηλασία. Ταυτόχρονα, αντιμετωπίζουν την καθημερινότητα και την έλλειψη χρόνου στην εξεύρεση και προετοιμασία των απαραίτητων θρεπτικών γευμάτων. Όταν ταυτόχρονα συντρέχουν και οι προαναφερθείσες αιτίες χρησιμότητας τότε τα συμπληρώματα μπορούν να αποτελέσουν μέρος της διατροφικής υποστήριξής τους.
Οι ερασιτέχνες αθλητές που απλά αγαπούν την ποδηλασία και πιθανά αγωνίζονται σε αγώνες ψυχαγωγικού περιεχομένου και ενδεχομένως έχουν χαμηλότερες ενεργειακές απαιτήσεις είτε κατά την προπόνηση είτε κατά την καθημερινότητά τους, εάν και εφόσον ακολουθούν ένα ισορροπημένο πρόγραμμα διατροφής, είναι πιο εύκολο να μην έχουν την ανάγκη της εξάρτησης από συμπληρώματα. Όμως και σε αυτή την περίπτωση καλό είναι να γίνονται αιματολογικές εξετάσεις πριν την όποια χρήση.
Έτσι, έχει αποδειχθεί ότι η μικρή πρόσληψη καφεϊνης (2-5 mg /kg /d) μπορεί να βελτιώσει την απόδοση αντοχής, ενώ τα ενεργειακά τζελ (μαλτοδεξτρίνη) έχει αποδειχθεί οτι παρατείνουν το χρόνο κόπωσης σε αγωνίσματα παρατεταμένης διάρκειας, όταν χρησιμοποιούνται πριν την εκκίνηση και κατά τη διάρκεια του αγώνα, σε συνδυασμό μόνο με την κατάλληλη ποσότητα νερού που αναγράφετε στο τζελ. Όσο πιο αραιά είναι τα υδατανθρακούχα διαλύματα τόσο αποφεύγονται οι πιθανές γαστρεντερικές διαταραχές που εμφανίζονται συχνά σε αθλητές τριάθλου. Επίσης, η λήψη υδατανθράκων σε συνδυασμό με πρωτεϊνες ή αμινοξέα και ειδικά γλουταμίνη κατά τη διάρκεια της πρώιμης φάσης αποκατάστασης από υψηλής έντασης άσκηση μπορεί να επιταχύνει την αποθήκευση μυϊκού γλυκογόνου καθώς και τη πρωτεϊνοσύνθεση. Παράλληλα, η καρνιτίνη παίζει σημαντικό ρόλο στην οξείδωση του λίπους στους σκελετικούς μύες, με αποτέλεσμα να παρατείνεται η παραγωγή ενέργειας και να επιτυγχάνεται η μείωση του χρόνου εμφάνισης κόπωσης. Ταυτόχρονα η συμπληρωματική πρόσληψη αντιοξειδωτικών ουσιών (βιταμινών, μετάλλων, ιχνοστοιχείων και εκχυλισμάτων από βότανα), έχει αποδειχθεί ότι προστατεύει από τραυματισμούς, προάγει την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού και του καρδιαναπνευστικού συστήματος. Τέλος, το ginseng, το συνένζυμο Q10 και η λεκιθίνη έχουν δείξει ότι παρέχουν εργογόνο δράση σε παρατεταμένης διάρκειας άσκηση, ενώ ο σίδηρος σε συνδυασμό με τη βιταμίνη C, την βιταμίνη Β12 και το φυλικό οξύ λειτουργούν συνεργιστικά στην πρόληψη σιδηροπενικής αναιμίας και στην καλύτερη μεταφορά του οξυγόνου για παραγωγή ενέργειας.
Τα σκευάσματα τα οποία έχουν έγκριση από τον ΕΟΦ μπορούν να χρησιμοποιηθούν με ασφάλεια αλλά με βάση τις οδηγίες και τη σωστή διάγνωση του ειδικού, προκειμένου να μη γίνεται άσκοπη χρήση.
