Εάν πιστεύετε τις διαφημίσεις, κάθε παιδί χρειάζεται καθημερινά συμπλήρωμα βιταμίνης. Αλλά αυτό αληθεύει;
Όχι απαραίτητα, απαντούν οι ειδικοί. Ιδανικά, τα παιδιά θα πρέπει να παίρνουν τις βιταμίνες από μία ισορροπημένη, υγιεινή διατροφή που περιλαμβάνει:
-
Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα όπως τυρί και γιαούρτι (κατά προτίμηση προϊόντα με χαμηλά λιπαρά για ηλικίες άνω των 5 ετών),
-
Άφθονα φρούτα και φυλλώδη, πράσινα λαχανικά (ναι, αυτό σημαίνει το μπρόκολο και το σπανάκι που απεχθάνεται το παιδί σας),
-
Πρωτεΐνες όπως κοτόπουλο, ψάρι, κρέας και αυγά,
-
Προϊόντα ολικής αλέσεως όπως πλιγούρι βρώμης και καφέ ρύζι.
Ποια παιδιά χρειάζονται συμπληρώματα βιταμινών;
Λαμβάνοντας υπόψη την καθημερινότητα που ζούμε τα σπιτικά γεύματα δεν είναι πάντα εφικτά. Γι’αυτό οι παιδίατροι ίσως προτείνουν ένα καθημερινό πολυβιταμινούχο συμπλήρωμα ή συμπλήρωμα μεταλλικών στοιχείων για:
-
Παιδιά που δεν τρώνε τακτικά, καλά ισορροπημένα γεύματα που παρασκευάζονται από φρέσκα τρόφιμα,
-
Σχολαστικούς καταναλωτές τροφίμων που απλά δεν τρώνε αρκετά,
-
Παιδιά με χρόνιες παθήσεις, όπως άσθμα ή πεπτικά προβλήματα, ειδικά εάν παίρνουν φάρμακα (φροντίστε να μιλήσετε με τον γιατρό του παιδιού σας πριν την χρήση οποιουδήποτε συμπληρώματος, σε περίπτωση που ακολουθεί φαρμακευτική αγωγή),
-
Ιδιαίτερα δραστήρια παιδιά που κάνουν σπορ με αυξημένες απαιτήσεις,
-
Παιδιά που τρώνε συχνά πρόχειρο φαγητό και επεξεργασμένα τρόφιμα,
-
Παιδιά με χορτοφαγική δίαιτα (μπορεί να χρειάζονται ένα συμπλήρωμα σιδήρου), διατροφή χωρίς γαλακτοκομικά προϊόντα (ίσως χρειάζονται συμπλήρωμα ασβεστίου) ή άλλες περιοριστικές διατροφές,
-
Παιδιά που πίνουν πολλά ανθρακούχα αναψυκτικά και μπορεί να χάνουν βιταμίνες και μέταλλα.
6 κορυφαίες βιταμίνες και μέταλλα για παιδιά
Στο σύνολο των βιταμινών και των μετάλλων, κάποια είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την ανάπτυξη του παιδιού.
Η βιταμίνη Α ενισχύει την φυσιολογική ανάπτυξη, την ανάπλαση και αποκατάσταση του δέρματος και των οστών και τέλος προωθεί την υγεία του δέρματος, των μάτιών και τις ανοσολογικές αντιδράσεις. Στις καλές πηγές περιλαμβάνονται το γάλα, το τυρί, τα αυγά και τα χρωματιστά λαχανικά όπως καρότα, φασόλια και κολοκυθάκια.
Βιταμίνη Β. Η οικογένεια της βιταμίνης Β (Β2, Β3, Β6 και Β12) ενισχύει τον μεταβολισμό, την παραγωγή ενέργειας και ένα υγιές κυκλοφορικό και νευρικό σύστημα. Καλές πηγές είναι το κρέας, το κοτόπουλο, το ψάρι, οι ξηροί καρποί, τα αυγά, το γάλα, το τυρί και τα φασόλια.
Η βιταμίνη C προωθεί την υγεία των μυών, του συνδετικού ιστού και του δέρματος. Καλές πηγές της βιταμίνης είναι τα εσπεριδοειδή, οι φράουλες, τα ακτινίδια, οι ντομάτες και τα πράσινα λαχανικά όπως μπρόκολο.
Η βιταμίνη D ευνοεί τον σχηματισμό οστών και δοντιών και βοηθά τον οργανισμό να απορροφήσει το ασβέστιο. Οι καλές πηγές αφορούν σε γάλα, τυρί, γιαούρτι (ειδικά εμπλουτισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα), κρόκοι αυγών και το ιχθυέλαιο.
Το ασβέστιο βοηθά στην οικοδόμηση γερών οστών παράλληλα με την ανάπτυξη του παιδιού. Ασβέστιο θα βρείτε σε γάλα, γιαούρτι, τυρί, τόφου και χυμό πορτοκαλιού εμπλουτισμένο με ασβέστιο, καθώς και σε ξηρούς καρπούς.
Ο σίδηρος χτίζει τους μύες και είναι απαραίτητος για την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων. Είναι ιδιαίτερα σημαντικός σε κορίτσια λόγω της εμμηναρχής. Καλές πηγές είναι το βοδινό και άλλα κόκκινα κρέατα, η γαλοπούλα, το χοιρινό κρέας, τα αυγά, το σπανάκι, τα φασόλια και τα δαμάσκηνα.
Μεγάλες δόσεις βιταμινών δεν είναι καλή ιδέα για τα παιδιά. Οι λιποδιαλυτές βιταμίνες (βιταμίνες A, D, E και K) μπορεί να είναι τοξικές σε περίπτωση υπερδοσολογίας.
Η καλή διατροφή ξεκινάει με το σερβίρισμα ποικιλίας ολόκληρων, φρέσκων τροφών στο μέτρο του δυνατού. Αυτό είναι πολύ καλύτερο από το να σερβίρετε τροφή ταχυφαγείου ή επεξεργασμένου τροφίμου και να ελπίζετε ότι η λήψη βιταμίνης θα αναιρέσει οποιοδήποτε διατροφικό αποκλεισμό από το ίδιο το παιδί. Θα βρείτε τις περισσότερες βιταμίνες και μέταλλα σε τρόφιμα πλούσια σε υδατάνθρακες και πρωτεΐνες (παρά σε λιπαρά). Τα τρόφιμα που είναι υψηλής περιεκτικότητας σε βιταμίνες με διαφορά από τα υπόλοιπα είναι τα φρέσκα φρούτα και τα λαχανικά.
Για να δώσετε στα παιδιά σας περισσότερες βιταμίνες, στοχεύετε σε περισσότερη ποικιλία και όχι απλά σε περισσότερη τροφή. Τα τελευταία χρόνια τα υπέρβαρα παιδιά είναι διπλάσια σε σχέση με δύο δεκαετίες πριν, γι’αυτό χρησιμοποιήστε παιδικές μερίδες φαγητού, που είναι το ¼ με 1/3 της μερίδας των ενηλίκων.
Μοιράστε μια ποικιλία τροφίμων σε πολλά μικρά γεύματα και σνακ καθ'όλη την διάρκεια της ημέρας. Εάν το παιδί σας δεν τρώει ένα συγκεκριμένο τρόφιμο για μερικές ημέρες, όπως λαχανικά, μην εκνευριστείτε. Αλλά επαναφέρετε εκείνο το τρόφιμο και πάλι μία ή δύο ημέρες αργότερα μαγειρεμένο διαφορετικά. Τα παιδιά σταματούν τις «απεργίες πείνας» συνήθως από μόνα τους.
Βιταμίνες και υγιή παιδιά
Εάν δίνετε στο παιδί σας βιταμίνες, ακολουθήστε αυτές τις συμβουλές:
-
Απομακρύνετε τις βιταμίνες από την ορατότητα των παιδιών, έτσι ώστε τα παιδιά να μην τις αντιμετωπίζουν σαν καραμέλες.
-
Εάν το παιδί σας παίρνει κάποιο φάρμακο, φροντίστε να ρωτήσετε τον παιδίατρο για τυχόν αλληλεπιδράσεις με ορισμένες βιταμίνες ή μέταλλα. Επιπλέον, το συμπλήρωμα δεν θα ενισχύσει ούτε θα μειώσει την δόση φαρμάκου.
-
Δοκιμάστε μια βιταμίνη που θέλει μάσημα εάν το παιδί σας δεν παίρνει χάπι ή υγρό συμπλήρωμα.
-
Εξετάστε το ενδεχόμενο να περιμενέτε μέχρι να γίνει το παιδί σας 4 χρονών για να αρχίσετε να του δίνετε συμπληρώματα πολυβιταμινών, εάν ο παιδίατρος δεν σας υποδείξει το αντίθετο.
H διατροφή παίζει σημαντικό ρόλο στην μάθηση και στην ανάπτυξη ενός παιδιού. Έτσι, αντί να βασίζεστε σε χαρακτήρες κινούμενων σχεδίων που πωλούν συμπληρώματα, υποσχεθείτε να τροφοδοτείτε το παιδί σας με ένα ευρύ φάσμα υγιεινών τροφίμων, εάν αυτό είναι δυαντόν.